فهرست مطالب
پرتو درمانی چه زمانی انجام میشود
پرتو درمانی اغلب در مراحل و استیج های اولیه سرطان، یا بعد از زمانی که سلول های سرطانی شروع به گسترش کرده اند مورد استفاده قرار می گیرد. رادیوتراپی به صورت کلی به عنوان موثرترین درمان سرطان، بعد از جراحی شناخته می شود. اما اینکه پرتو درمانی چه زمانی انجام میشود، رادیوتراپی چقدر و تا چه حد می تواند مفید و موثر باشد، از فردی به فرد دیگر متفاوت خواهد بود.
کاربردهای پرتودرمانی
از پرتو درمانی بیشتر برای اهداف زیر استفاده می شود:
- تلاش برای درمان کامل سرطان پرتو درمانی چه زمانی انجام میشود
- بیشتر کردن تأثیر درمان های دیگر – برای مثال می توان از پرتو درمانی در ترکیب با شیمی درمانی یا پیش از جراحی سرطان استفاده کرد
- کم کردن خطر بازگشت سرطان بعد از جراحی
- بهبود و کاهش علائم سرطان، در صورت امکانپذیر نبودن درمان
- پیشگیری از گسترش ضایعات اعضا و کاهش علائم بیماری (همانند درد)
انواع پرتو درمانی
می توان به روش های مختلفی پرتو درمانی را انجام داد. اینکه کدام روش از پرتو درمانی برای درمان شرایط شما مناسب تر است، را پزشک متخصص خودتان تعیین می کند. رایج ترین انواع پرتو درمانی عبارتند از:
- پرتو درمانی بیرونی: در این روش دستگاه مخصوص پرتو افشانی، با دقت بالا امواج رادیویی را روی توده سرطانی می تاباند. در این روش دستگاه بیرون بدن است و اشعه ها را از خارج بدن، و بعد از گذر از پوست به بافت داخلی می رساند.
- ایمپلنت های رادیو تراپی (براکی تراپی): در این روش تکه هایی از فلزات رادیواکتیو (اغلب موقتی) داخل بدن و در کنار توده سرطانی قرار می گیرند. پرتو درمانی چه زمانی انجام میشود
- پرتو درمانی با تزریق، کپسول یا مواد نوشیدنی: در این روش بیمار داروهای رادیواکتیو مخصوص را می نوشد، یا این داروها از طریق تزریق وارد جریان خون می شوند.
- پرتو درمانی درون پرتویی یا داخلی: در این روش پرتوهای درمانی به صورت مستقیم در طول جراحی سرطان به توده سرطانی تابانده می شوند.
پرتو درمانی معمولا در بیمارستان انجام می پذیرد. شما می توانید بعد از انجام پرتو درمانی بیرونی، به زودی بیمارستان را ترک کرده و به خانه بازگردید اما چنانچه از پرتو درمانی داخلی یا ایمپلنت رادیو تراپی استفاده کرده باشید، چند روز باید در بیمارستان بمانید.
رایج ترین نوع پرتو درمانی، پرتو درمانی بیرونی است. جلسات پرتو درمانی اغلب روزانه، و از یک تا چند هفته ادامه پیدا می کنند.
عوارض پرتو درمانی
گرچه پرتو درمانی می تواند موجب کشته شدن سلول های سرطانی شود، اما می تواند به بافت های سالم اطراف محل درمان هم آسیب هایی وارد کند. هر چقدر دستگاه مورد استفاده پیشرفته تر و جدید تر باشد، و همچنین پزشک درمانگر حرفه ای تر و ماهر باشد، احتمال و دامنه این آسیب ها کمتر خواهد شد.
به صورت کلی عوارض جانبی پرتودرمانی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- قرمزی و زخم پوست
- احساس خستگی
- ریزش مو در ناحیه تحت درمان
- احساس عمومی مریضی
- بی اشتهایی
- زخم دهان
- اسهال
بسیاری از این عوارض جانبی قابل درمان و پیشگیری هستند. بسیاری دیگر هم به صورت خود به خودی، بعد از مدتی از بین می روند.
این نکته را هم به یاد داشته باشید که پرتو درمانی باعث رادیواکتیو شدن بدن شما نمی شود، چراکه اشعه ها از بدن شما عبور می کنند.
به صورت کلی، پرتو درمانی می تواند موجب ضعف عمومی بدن و مصرف انرژی زیاد شود. از همین رو اکثر افرادی که پرتو درمانی انجام می دهند، در طول جلسات وزن زیادی از دست می دهند. به همین خاطر استفاده از غذاهای مفید بعد از پرتودرمانی اهمیت بسیار ویژه ای دارد تا فرد بتواند انرژی خودش را حفظ کند. همچنین رعایت یک رژیم غذایی مناسب و مقوی در طول انجام جلسات پرتو درمانی بسیار مهم است.
استفاده های مختلف از پرتو درمانی
بسته به عواملی همچون محل قرار گیری، نوع و مرحله پیشرفت سرطان، همچنین سن و وضعیت عمومی سلامت بیمار، پرتو درمانی می تواند به اشکال زیر مورد استفاده قرار بگیرد:
- به عنوان درمان اصلی
- اهمراه با درمان های دیگری همچون شیمی درمانی
- پیش از جراحی سرطان برای کوچک کردن اندازه تومور
- بعد از جراحی سرطان، برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده در بدن
- به عنوان روشی برای کاهش درد و کاهش علائم سرطان های پیشرفته
تعداد جلسات رادیوتراپی | طول درمان رادیوتراپی
بسته به هدف درمانی، برخی از افراد فقط ممکن است به یک جلسه پرتو درمانی نیاز داشته باشند، در حالی که بسیاری دیگر ممکن است برای یک تا هشت هفته به دریافت این درمان نیاز داشته باشند. پرتو درمانی در اغلب موارد به صورت جلسات روزانه، برای 5 روز در هفته انجام می شود. خود فرآیند پرتو درمانی بیشتر از چند دقیقه طول نخواهد کشید، اما کل فرآیند هر جلسه چیزی در حدود چهل دقیقه تا یک ساعت زمان می برد.
بیشتر افراد هم می توانند بعد از جلسه با خیالی آسوده به روند فعالیت های روزمره خود ادامه بدهند.
انواع دستگاه پرتودرمانی
پرتو درمانی را می توان با انواع مختلفی از دستگاه ها و ماشین ها انجام داد. انتخاب این دستگاه ها و روش های پرتو درمانی به ناحیه تحت تأثیر سرطان، نوع و مرحله پیشرفت سرطان بستگی دارد.
همانطور که اشاره کردیم رایجترین نوع پرتو درمانی، پرتودرمانی خارجی یا بیرونی است. گرچه برخی از افراد ممکن است به ترکیب هر دو نوع بیرونی و داخلی پرتو درمانی نیاز داشته باشند. پر
چه زمانی باید روند پرتو درمانی را متوقف کرد؟
برخی از افراد هستند که فکر می کنند مزیت های پرتو درمانی ممکن است به مشکلات و عوارض احتمالی آن نیرزد. چنانچه شک دارید که آیا به روند درمان ادامه بدهید یا نه، بهتر است حتما با متخصص درمانگر خود صحبت کنید. او می تواند با شما در مورد فواید پرتودرمانی و ادامه روند صحبت کند و وضعیت شخص شما را مورد تحلیل قرار دهد. هرچند تصمیم نهایی برای ادامه یا توقف روند پرتو درمانی به شخص شما بستگی دارد.
به صورت کلی در شرایطی که بدن فرد واکنش شدیدی به پرتو درمانی نشان دهد، عوارض جانبی جدی پیش بیایند یا بیمار دچار ضعف بدنی و کاهش وزن شدید بشود، پزشک متخصص خودش روند درمان را متوقف خواهد کرد.
بهترین متخصص پرتو درمانی در تهران
انتخاب یک متخصص پرتو درمانی و انکولوژیست حرفه ای و قابل اعتماد، اهمیت بسیار زیادی در کیفیت درمانی که دریافت می کنید خواهد داشت. به یاد داشته باشید که این پزشک است که دوز، شدت و محل دقیق پرتو درمانی را مشخص می کند. پرتو درمانی روشی است که از پرتوهای رادیواکتیو استفاده می کند. چنانچه از این پرتوها به دقت و با تمرکز زیاد استفاه نشود، این پرتو ها نه تنها نمی توانند کمک زیادی به درمان سرطان بکنند، بلکه می توانند آسیب های جدی به بدن برسانند.رمانی چه زمانی انجام میشود
بنابراین حتما در انتخاب یک متخصص پرتو درمانی خوب دقت نظر داشته باشید.
دکتر احسان کرباسی، متخصص پرتودرمانی و انکولوژی، یکی از بهترین متخصصان رادیوتراپی در ایران، و از پیشگامان روش های نوین و مدرن این درمان در داخل کشور هستند، که تجارب بسیار زیاد و بسیار موفقی در درمان بیماران مبتلا به سرطان داشته اند.
خلاصه
پرتودرمانی یک روش درمانی است که در برابر بسیاری از نوع‌های سرطان مورد استفاده قرار می‌گیرد. زمان انجام پرتودرمانی به نوع سرطان، مرحله بالینی، محل و اندازه تومور، و دیگر عوامل فردی بیمار بستگی دارد. در ادامه، مواردی که ممکن است تعیین کننده زمان اجرای پرتودرمانی باشند ذکر می‌شوند:
نوع سرطان : هر نوع سرطان ممکن است نیاز به زمان‌های مختلفی برای انجام پرتودرمانی داشته باشد. برخی از سرطان‌ها ممکن است در مراحل زودرس تر، درمان پرتودرمانی را ببینند، در حالی که برخی دیگر در مراحل پیشرفته تر.
مرحله بالینی سرطان : اگر سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود، پرتودرمانی ممکن است در مرحله‌های ابتدایی تر انجام شود. در صورت پیشرفت بیشتر سرطان، ممکن است نیاز به زمان بیشتری برای آماده‌سازی جلسات پرتودرمانی باشد.
محل تومور : محل و مرتبط بودن تومور با سازه‌های حساس دیگر بدن نیز می‌تواند تعیین‌کننده زمان انجام پرتودرمانی باشد.
برنامه درمانی کلی : زمان انجام پرتودرمانی نیز ممکن است به عنوان یک قسمت از برنامه کلی درمانی بیمار در نظر گرفته شود، که ممکن است شامل جراحی، شیمی درمانی، و سایر روش‌های درمانی باشد.
پزشک معالج، بر اساس ویژگی‌های فردی بیمار و مشخصات سرطان، زمان مناسب انجام پرتودرمانی را تعیین می‌کند و به بیمار توضیحات لازم را ارائه می‌دهد.
سوالات متداول
پرتودرمانی می‌تواند برای درمان سرطان در هر مرحله‌ای از بیماری استفاده شود. در مراحل اولیه سرطان، پرتودرمانی می‌تواند برای از بین بردن سلول‌های سرطانی و جلوگیری از گسترش آنها استفاده شود. در مراحل پیشرفته سرطان، پرتودرمانی می‌تواند برای کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار استفاده شود.
در برخی موارد، پرتودرمانی می‌تواند برای کاهش علائم سرطان استفاده شود، حتی اگر سرطان قابل درمان نباشد. به عنوان مثال، پرتودرمانی می‌تواند برای کاهش درد ناشی از سرطان استخوان استفاده شود.
پرتودرمانی برای پیشگیری از سرطان استفاده نمی‌شود. با این حال، برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که پرتودرمانی ممکن است در کاهش خطر ابتلا به سرطان در افراد در معرض خطر بالا موثر باشد.
