درمان سرطان آدرنال (غدد فوق کلیوی) با پرتودرمانی یا رادیوتراپی

پرتودرمانی برای درمان سرطان آدرنال (غدد فوق کلیوی)

سرطان غدد فوق کلیوی یا سرطان آدرنال سرطانی نادر است که در یک یا هر دوی این غده های کوچک و مثلثی شکل در بالای کلیه ها آغاز می شود. درمان سرطان آدرنال معمولا به منظور به تاخیر انداختن پیشرفت سرطان و بازگشت دوباره آن صورت می پذیرد. یکی از روش های درمان سرطان غدد فوق کلیوی پرتودرمانی یا رادیوتراپی است.

در پرتودرمانی از اشعه ایکس (یا ذرات) با انرژی بالا برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. پرتودرمانی اغلب به عنوان درمان اولیه اصلی برای سرطان آدرنال استفاده نمی شود زیرا این سلول های سرطانی به راحتی با اشعه ایکس از بین نمی روند. با این حال ممکن است پس از جراحی برای کمک به جلوگیری از عود تومور از پرتودرمانی استفاده شود. این روش، درمان کمکی یا آدجوانت نامیده می شود. رادیوتراپی همچنین می تواند برای درمان نواحی که سرطان به آنها گسترش یافته، مانند استخوان یا مغز استفاده شود.

انواع پرتودرمانی برای درمان تومور غدد فوق کلیوی

•         پرتودرمانی خارجی: اشعه بر روی سرطان غدد فوق کلیوی از دستگاهی خارج از بدن متمرکز می شود. درمان ها اغلب یک یا دو بار در روز، 5 روز در هفته به مدت چند هفته انجام می شود. این درمان مشابه انجام آزمایش اشعه ایکس است ولی انرژی اشعه بسیار بالاتر است. این درمان دردناک نیست. زمان واقعی درمان فقط چند دقیقه طول می ‌کشد، اگرچه زمان قرار دادن شما روی تخت درمان معمولاً چند دقیقه بیشتر به این زمان می افزاید، چراکه پرتوها باید به طور دقیق به سمت سرطان نشانه ‌گیری شوند. قبل از شروع درمان، تیم پرتودرمانی اندازه ‌گیری ‌های دقیقی را برای یافتن زوایای صحیح برای نشانه‌ گیری پرتو و دوز مناسب تابش انجام می ‌دهد. این جلسه برنامه ریزی که شبیه سازی پرتو درمانی نامیده می شود، معمولا شامل انجام تست های تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا ام آر آی است.
•       براکی تراپی (پرتودرمانی داخلی): از گلوله های کوچکی متشکل از مواد رادیواکتیو استفاده می شود که در کنار یا مستقیماً داخل سرطان قرار می گیرند، و گاهی اوقات در لوله های پلاستیکی نازک. لوله های حاوی گلوله های رادیواکتیو برای چند روز در جای خود باقی می مانند و سپس خارج می شوند. زمان دقیق بر اساس قدرت درمانی گلوله های رادیواکتیو و اندازه تومور تعیین می شود. این نوع پرتودرمانی اغلب برای درمان سرطان آدرنال استفاده نمی شود.

درمان های سرطان آدرنال

نقش پرتودرمانی (رادیوتراپی) در درمان سرطان آدرنال (غدد فوق کلیوی)، به خصوص کارسینوم قشر آدرنال (Adrenocortical Carcinoma – ACC) که شایع‌ترین نوع بدخیم آن است، معمولاً محدودتر از جراحی و شیمی‌درمانی است، اما در شرایط خاصی کاربرد دارد:

درمان کمکی (ادجوانت) پس از جراحی:

هدف: کاهش خطر بازگشت موضعی سرطان پس از برداشتن کامل تومور با جراحی.
کاربرد: این روش ممکن است برای بیمارانی در نظر گرفته شود که در معرض خطر بالای عود موضعی هستند، مانند مواردی که حاشیه جراحی مثبت بوده (سلول‌های سرطانی در لبه بافت برداشته شده وجود داشته) یا تومور بزرگ و تهاجمی بوده است.
بحث: با این حال، نقش قطعی پرتودرمانی ادجوانت در بهبود بقای کلی بیماران مبتلا به ACC همچنان مورد بحث است و به طور روتین برای همه بیماران پس از جراحی توصیه نمی‌شود. تصمیم‌گیری معمولاً در تیم‌های چندرشته‌ای پزشکی و بر اساس ویژگی‌های فردی بیمار و تومور انجام می‌شود.

درمان تسکینی (پالیاتیو):

هدف: کنترل علائم ناشی از سرطان پیشرفته، متاستاتیک (گسترش یافته به سایر نقاط بدن) یا عود کرده، نه درمان قطعی بیماری.
کاربرد: پرتودرمانی می‌تواند برای کاهش درد ناشی از متاستازهای استخوانی، کنترل خونریزی از تومور، یا کاهش فشار تومور بر روی اندام‌ها یا ساختارهای حیاتی مجاور استفاده شود. همچنین برای درمان متاستازهای مغزی کاربرد دارد.

پرتودرمانی استریوتاکتیک بدن (SBRT – Stereotactic Body Radiation Therapy):

تکنیک: این یک روش پیشرفته پرتودرمانی است که دوزهای بالای تابش را با دقت بسیار زیاد به تومور می‌رساند و آسیب به بافت‌های سالم اطراف را به حداقل می‌رساند.
کاربرد: SBRT به طور فزاینده‌ای برای درمان متاستازهای آدرنال (سرطان‌هایی که از نقاط دیگر بدن به غدد فوق کلیوی گسترش یافته‌اند) استفاده می‌شود. همچنین ممکن است برای درمان تومورهای اولیه ACC که غیرقابل جراحی هستند، یا در موارد عود موضعی پس از جراحی، یا در بیماران با تعداد محدودی متاستاز (اولیگومتاستاتیک) در نظر گرفته شود. اثربخشی آن برای ACC اولیه همچنان تحت مطالعه است.
نکات مهم:

جراحی:

درمان اصلی و بالقوه درمان‌بخش برای سرطان آدرنال موضعی، جراحی کامل تومور (آدرنالکتومی) است.

شیمی‌درمانی:

اغلب برای بیماری‌های پیشرفته، متاستاتیک یا به عنوان درمان کمکی (به ویژه داروی میتوتان) استفاده می‌شود.
تصمیم‌گیری: نقش پرتودرمانی باید به دقت و به صورت فردی توسط یک تیم پزشکی متخصص شامل جراح، انکولوژیست و رادیوانکولوژیست ارزیابی شود.
به طور خلاصه، پرتودرمانی درمان خط اول برای سرطان آدرنال نیست، اما می‌تواند نقش مهمی در کنترل موضعی بیماری پس از جراحی در موارد پرخطر و به ویژه در مدیریت علائم بیماری پیشرفته ایفا کند. تکنیک‌های جدیدتر مانند SBRT نیز گزینه‌های درمانی را گسترش داده‌اند.

عوارض جانبی احتمالی در پرتودرمانی تومور آدرنال

پرتودرمانی برای سرطان غدد فوق کلیوی

عوارض جانبی شایع پرتودرمانی عبارتند از:

•                     تهوع و استفراغ
•                     اسهال (اگر ناحیه ای از شکم تحت پرتو قرار بگیرد)
•                     تغییرات پوستی در ناحیه تحت درمان که می تواند از قرمزی تا تاول و پوسته ریزی متغیر باشد
•                     ریزش مو در ناحیه تحت درمان
•                     خستگی
•                     کاهش پلاکت های خون

بهترین متخصص پرتو درمانی در تهران | بهترین متخصص رادیوتراپی 

چنانچه در جستجوی بهترین متخصص رادیوتراپی تهران هستید و بارها متخصصین رادیوتراپی تهران و لیست مراکز رادیوتراپی خصوصی در تهران را بررسی کرده اید، اما همچنان به نتیجه مساعدی نرسیده اید، به شما دکتر احسان کرباسی را معرفی می کنیم.

درباره دکتر احسان کرباسی بیشتر بدانید

دکتر احسان کرباسی دارای بورد تخصصی رادیوتراپی انکولوژی_پرتودرمانی از دانشگاه علوم پزشکی تهران راه را برای درمان شما کوتاه می کند.

جهت ارتباط با بهترین مرکز پرتو درمانی تهران لطفا کلیک کنید.

شاد و تندرست باشید.

منبع: cancer.org