پرتو درمانی تیروئید چیست؟
یکی از روش های درمان سرطان تیروئید به کار گیری پرتودرمانی یا رادیوتراپی است. رادیوتراپی خود دارای انواع مختلفی است که بسته به وضعیت و شدت سرطان استفاده می شوند. نوعی از پرتودرمانی که معمولا برای درمان سرطان تیروئید مورد استفاده قرار می گیرد، پرتودرمانی خارجی است که در ادامه درباره آن مفصلا شرح داده ایم.
پرتودرمانی خارجی در درمان سرطان تیروئید
در پرتودرمانی خارجی (EBRT: External Beam Radiation Therapy) از ذرات یا پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی یا کاهش رشد آنها استفاده می شود. در این روش، پرتو با دقت از دستگاهی خارج از بدن به سمت تومور متمرکز می شود.
این نوع پرتو درمانی سرطان تیروئید، اغلب برای درمان سرطان مدولاری تیروئید و سرطان آناپلاستیک تیروئید استفاده می شود. اما انواعی از سرطان تیروئید که ید جذب می کنند (سرطان های یافته تیروئید) درمان با ید رادیواکتیو (رادیوید) معمولاً درمان بهتری خواهد بود.
به عبارت دیگر، پرتودرمانی خارجی، اغلب برای سرطان هایی استفاده می شود که ید جذب نمی کند و به بافتهای اطراف تیروئید نیز گسترش یافته اند. این، برای کمک به علاج سرطان تیروئید یا کاهش احتمال بازگشت سرطان در گردن پس از جراحی انجام می شود.
همچنین اگر سرطان های تمایز یافته تیروئید مثل Papillary Thyroid Carcinoma، عود کنند وبه درمان با ید رادیواکتیو پاسخ ندهند، پرتودرمانی خارجی کمک کننده است.
از پرتودرمانی خارجی برای درمان متاستازهای دوردست که باعث بروز درد یا علائم دیگر می شوند، نیز استفاده شود.
پرتودرمانی خارجی معمولاً 5 روز در هفته به مدت چند هفته انجام می شود. قبل از شروع جلسات پرتودرمانی، تیم پزشکی اندازه گیری های دقیقی را برای یافتن زوایای صحیح برای نشانه گیری پرتوها و دوز مناسب تابش انجام می دهد. این درمان به خودی خود بدون درد است و بسیار شبیه به عکس برداری معمولی با اشعه ایکس است. هر درمان فقط چند دقیقه طول می کشد.
نحوه انجام رادیوتراپی خارجی
شما رادیوتراپی را تحت یک دوره درمانی انجام خواهید داد. معمولاً روزی یک بار، به مدت 4 تا 6 هفته، برای گرفتن درمان به مرکز رادیوتراپی می روید.
البته اگر پرتودرمانی به منظور کنترل علائم باشد، ممکن است دوره درمانی کوتاه تری داشته باشید. (مثلا 2 هفته)
اتاق رادیوتراپی
دستگاه های رادیوتراپی بزرگ هستند و ممکن است در اولین جلسه ایجاد اضطراب کنند، البته که جای نگرانی وجود ندارد و همه چیز به دقت کنترل می شود. دستگاه ممکن است در یک موقعیت ثابت باشد یا بتواند در اطراف بدن شما بچرخد تا از جهات مختلف درمان را انجام دهد. دستگاه در هیچ نقطه ای با شما تماس فیزیکی ندارد.
انجام رادیوتراپی خارجی چگونه است؟
در واقع هنگامی که تحت درمان رادیوتراپی هستید، هیچ چیزی را احساس نخواهید کرد.
از آنجایی که موقعیت قرارگیری شما بسیار مهم است، ممکن است کمی طول بکشد تا تکنسین های پرتودرمانی شما را آماده کنند. بزرگترین کمک شما این است که آرامش خود را هر چه بیشتر حفظ کنید و روی تخت درمان کاملا بی حرکت باشید.
قبل از شروع رادیوتراپی، تکنسین های پرتودرمانی چند تصویر اشعه ایکس می گیرند تا مطمئن شوند شما در موقعیت مناسب قرار دارید.
هنگامی که در موقعیت مناسب قرار گرفتید، تکنسین های رادیوتراپی شما را در اتاق تنها می گذارند. این به این دلیل است که خود، در معرض تابش قرار نگیرند.
البته جای نگرانی نیست تکنسین های رادیوتراپی می توانند شما را از طریق یک صفحه متصل به دوربین مداربسته در اتاق دیگری ببینند و صدای شما را بشنوند. آنها می توانند از طریق یک میکروفون شما صحبت کنند و ممکن است از شما بخواهند نفس خود را حبس کنید یا گاهی اوقات نفس های سطحی بکشید. همچنین شما نیز می توانید از طریق یک دستگاه دیگر با آنها صحبت کنید.
رادیواکتیو نخواهید بود!
این نوع رادیوتراپی شما را رادیواکتیو نمی کند، یعنی بعد از درمان، اشعه ای از بدن شما ساطع نمی شود. قرارگرفتن شما در کنار دیگر افراد از جمله زنان باردار و کودکان بی خطر است.
عوارض پرتو درمانی تیروئید
تکنیک های مدرن رادیوتراپی سرطان تیروئید به این معنی است که تیم شما می تواند ناحیه بسیار دقیقی را که حاوی سرطان است هدف قرار دهد. آنها همچنین سعی می کنند درمان شما را به گونه ای برنامه ریزی کنند که تا حد امکان عوارض جانبی کمتری ایجاد کند.
اما به هر حال سلول های سالم ممکن است تحت تاثیر اشعه قرار گیرند و این منجر به بروز عوارض جانبی می شود.
رادیوتراپی در ناحیه گردن می تواند منجر به عوارض زیر شود:
- خستگی
- قرمزی پوست و دردناک شدن ناحیه درمان
- گلو درد
- درد هنگام بلع
- خشکی دهان
- گرفتگی صدای
- تورم در صورت یا گردن (ادم لنفاوی)
عوارض جانبی رادیوتراپی معمولاً به تدریج و در طول دوره درمان شما شروع می شود. با این حال همه افراد عوارض جانبی را تجربه نمی کنند. اما چنانچه با عوارض مواجه شدید، بدانید که معمولاً اواخر دوره درمان در بدترین حالت خود قرار دارند و در طی 2 تا 3 هفته بعد از اتمام درمان، به آرامی بهبود می یابند.
به طور کلی، پزشکان ترجیح می دهند رادیوتراپی را بدون وقفه انجام دهند. اما به ندرت، در جایی که عوارض جانبی شدید باشد، می توان درمان را برای مدتی متوقف کرد تا به شما اجازه بهبودی بدهد.
به یاد داشته باشید که بدون هماهنگی با پزشک خود، از هیچ لوسیون، پودر یا کرمی روی پوست ناحیه درمان استفاده نکنید. در غیر این صورت ممکن است باعث وخیم شدن اوضاع شود.
همچنین بهتر است از اصلاح صورت خودداری کنید، زیرا پوست شما را بیشتر تحریک می کند.
اگر عوارض جانبی دارید، با پزشک خود صحبت کنید. اگر گلوی شما دردناک است، ممکن است به داروهای مسکن نیاز داشته باشید و بطور کلی راه های زیادی برای کاهش عوارض درمان وجود دارد.
بهترین متخصص پرتو درمانی در تهران | بهترین متخصص رادیوتراپی
چنانچه در جستجوی بهترین متخصص رادیوتراپی تهران هستید و بارها متخصصین رادیوتراپی تهران و لیست مراکز رادیوتراپی خصوصی در تهران را بررسی کرده اید ، اما همچنان به نتیجه مساعدی نرسیده اید ، به شما دکتر احسان کرباسی را معرفی می کنیم.
دکتر احسان کرباسی دارای بورد تخصصی رادیوتراپی انکولوژی_پرتودرمانی از دانشگاه علوم پزشکی تهران راه را برای درمان شما کوتاه می کند.
جهت ارتباط با بهترین مرکز پرتو درمانی تهران لطفا کلیک کنید.
شاد و تندرست باشید.
منبع: cancer.org