درمان قطعی سارکوم بافت نرم با پرتودرمانی
در رادیوتراپی یا همان پرتودرمانی سارکوم از پرتوهای پر انرژی (مانند اشعه ایکس) یا ذرات برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. این بخش کلیدی در درمان سارکوم بافت نرم به شمار می رود. قبل از شروع این مقاله بسیار مهم است که بدانید «پرتودرمانی چیست؟» لذا توصیه می کنم اول این مقاله را بخوانید تا بیستر با درمان سرطان با استفاده از پرتودرمانی آشنا شوید. غیر از پرتودرمانی روش های دیگری نیز برای درمان سرطان وجود دارد که شما باید با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین روش را برای شما با توجه به شرایطتان انتخاب کند. برای آشنایی با بهترین روش درمان سرطان لطفا کلیک کنید و این مطلب را مطالعه فرمایید. در این مطلب تمام روش های خوب که در ایران استفاده میشوند را برای شما با تمام اطلاعات لازم آورده ایم.
پرتو درمانی سارکوم معمولا در موارد زیر انجام می شود:
- بیشتر مواقع بعد از جراحی پرتو داده می شود. این روش، درمان ادجوانت یا کمکی نامیده می شود. این کار برای از بین بردن سلول های سرطانی که ممکن است پس از جراحی باقی بماند، انجام می شود. اشعه می تواند بر بهبود زخم تأثیر بگذارد، بنابراین ممکن است رادیوتراپی تا یک ماه یا بیشتر پس از جراحی شروع نشود.
- همچنین ممکن است قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور و آسان تر کردن برداشتن آن از پرتودرمانی استفاده شود. به این درمان نئوادجوانت می گویند.
رادیوتراپی می تواند اصلی ترین درمان سارکوم در فردی باشد که به اندازه کافی سالم نیست تا جراحی روی وی صورت بگیرد. همچنین در صورت گسترش سرطان سارکوم به سایر ارگان های بدن مثل مغز یا استخوان، رادیوتراپی می تواند برای کمک به کاهش علائم سارکوم استفاده شود. به این روش، درمان تسکینی می گویند.
انواع رادیوتراپی سارکوم
- پرتودرمانی خارجی: این نوع پرتودرمانی است که اغلب برای درمان سارکوم استفاده می شود. درمان ها اغلب به صورت روزانه، 5 روز در هفته، و معمولا برای چند هفته انجام می شود. در بیشتر موارد، تکنیکی به نام پرتودرمانی با شدت تعدیل شده (IMRT) استفاده می شود. در این روش اشعه بر روی سرطان متمرکز می شود و آسیب به بافت سالم را کاهش می دهد.
- پروتون بیم تراپی: در این روش از جریان های پروتون به جای پرتوهای اشعه ایکس برای درمان سرطان استفاده می شود. اگرچه این روش در تئوری مزایایی نسبت به IMRT دارد، اما ثابت نشده است که درمان بهتری برای سارکوم بافت نرم باشد. همچنین پروتون بیم تراپی در دنیا به طور گسترده در دسترس نیست و در ایران هم وجود ندارد.
- پرتودرمانی حین عمل (IORT): برای این درمان، پس از برداشتن تومور و درست قبل از بسته شدن زخم، یک دوز بالای پرتو در اتاق عمل داده می شود. پرتو دادن از این طریق به این معنی است که برای رسیدن به ناحیه ای که نیاز به درمان دارد، نیازی نیست که اشعه از بافت سالم عبور کند. این روش همچنین این امکان را فراهم می کند که مناطق سالم نزدیک به محل درمان در برابر تشعشع محافظت شوند. اغلب، IORT تنها بخشی از پروتکل پرتودرمانی است و بیمار پس از جراحی، نوع دیگری از پرتودرمانی را نیز دریافت خواهد کرد. IORT در ایران در دسترس نیست.
- براکی تراپی: که گاهی اوقات پرتودرمانی داخلی نامیده می شود، درمانی است که در آن مواد رادیواکتیو بشکل دانه های کوچک بذرمانند، در داخل یا نزدیک سرطان قرار می گیرند. برای سارکوم بافت نرم، این گلوله ها در کاتترها (لوله های بسیار نازک و نرم) که در حین جراحی قرار داده شده اند قرار میگیرند. براکی تراپی ممکن است تنها شکل پرتودرمانی مورد استفاده باشد یا می تواند با پرتودرمانی خارجی ترکیب شود. براکی تراپی چیست؟ یا پرتودرمانی داخلی چیست؟ حتما این مطلب را مطالعه کنید تا با پرتودرمانی داخلی یا براکی تراپی آشنا شوید.
عوارض پرتودرمانی سارکوم
عوارض جانبی پرتودرمانی سارکوم به قسمتی از بدن که تحت درمان قرار گرفته و دوز اعمال شده بستگی دارد. عوارض جانبی شایع عبارتند از:
- تغییرات پوستی در جایی که اشعه از پوست می گذرد، که می تواند از قرمزی تا تاول و پوسته پوسته شدن متغیر باشد.
- خستگی
- حالت تهوع و استفراغ (شایع تر در رادیوتراپی شکم)
- اسهال (شایع ترین عارضه در رادیوتراپی لگن و شکم)
- درد هنگام بلع (در رادیوتراپی سر، گردن یا قفسه سینه)
- آسیب ریه که منجر به مشکلات تنفسی می شود (در رادیوتراپی قفسه سینه)
- ضعف استخوان، که می تواند منجر به ترک خوردگی یا شکستگی استخوان سال ها بعد از درمان شود
پرتودرمانی نواحی بزرگ مانند اندام فوقانی یا اندام تحتانی می تواند باعث تورم، درد و ضعف در آن اندام شود.
عوارض جانبی پرتودرمانی مغز برای سارکوم متاستاتیک شامل ریزش مو (این مورد می تواند دائمی باشد)، سردرد و اختلال در کارهای فکری است.
اگر قبل از جراحی اشعه داده شود، ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در بهبود زخم شود. اگر بعد از جراحی داده شود، می تواند باعث سفتی و تورم طولانی مدت شود که می تواند بر عملکرد اندام تأثیر بگذارد.
بسیاری از عوارض جانبی پس از اتمام رادیوتراپی بهبود می یابند یا حتی از بین می روند. اما برخی از آنها، مانند ضعف استخوان و آسیب ریه، می توانند دائمی باشند.
اگر رادیوتراپی به خوبی و با دستگاههای مجهز انجام شود احتمال ایجاد این عوارض و همچنین شدت این مشکلات کمتر خواهد بود. برای آشنایی بیشتر با عوارض پرتودرمانی کلیک کنید.
کمو رادیوتراپی
پس از جراحی، برخی از سارکوم های گرید بالا ممکن است شیمی درمانی نیزهمزمان با پرتودرمانی تجویز شود. به این روش کمورادیوتراپی می گویند.
رادیوتراپی همچنین ممکن است قبل از جراحی در مواردی که سارکوم قابل برداشتن نباشد یا برداشتن آن آسیب بزرگی ایجاد کند، انجام شود. گاهی اوقات، کمورادیوتراپی می تواند تومور را به اندازه کافی کوچک کند تا جراح بتواند باقیمانده تومور را بدون آسیب بردارد.
از نقاط ضعف کمورادیوتراپی می توان به این اشاره کرد که ممکن است عوارض جانبی عمده ای ایجاد کند. همچنین همه متخصصان در مورد ارزش و اثربخشی آن در درمان سارکوم توافق ندارند. به نظر می رسد که پرتودرمانی به تنهایی پس از جراحی، به اندازه کمورادیوتراپی موثر است. با این حال در برخی موارد، کمورادیوتراپی ممکن است یک گزینه درمانی عالی قلمداد شود.
بهترین متخصص پرتودرمانی در تهران | بهترین متخصص رادیوتراپی سارکوم
چنانچه در جستجوی بهترین متخصص رادیوتراپی تهران هستید و بارها متخصصین رادیوتراپی تهران و لیست مراکز رادیوتراپی خصوصی در تهران را بررسی کرده اید، اما همچنان به نتیجه مساعدی نرسیده اید، به شما دکتر احسان کرباسی را معرفی می کنیم.
دکتر احسان کرباسی دارای بورد تخصصی رادیوتراپی انکولوژی_پرتودرمانی از دانشگاه علوم پزشکی تهران راه را برای درمان شما کوتاه می کند.
جهت ارتباط با بهترین مرکز پرتو درمانی تهران لطفا کلیک کنید.
منبع: cancer.org
