3/5 - (2 امتیاز)

روش های تشخیص سرطان پروستات

اغلب سرطان های پروستات ابتدا در نتیجه غربالگری یافت می شوند. (به تست های غربالگری سرطان پروستات مراجعه کنید.) سرطان های اولیه پروستات معمولاً علائمی ایجاد نمی کنند، اما سرطان های پیشرفته تر گاهی اوقات ابتدا به دلیل علائمی که ایجاد می کنند، یافت می شوند. اگر بر اساس نتایج آزمایش‌ های غربالگری یا علائم، مشکوک به سرطان پروستات باشید، آزمایش ‌هایی برای تشخیص سرطان پروستات لازم است. بهتر است بعد از تشخیص سرطان پروستات به متخصص رادیوتراپی (رادیوانکولوژی) و متخصص اورولوژی مراجعه و در مورد نحوه بهترین درمان مشورت کنید.

تشخیص سرطان پروستات تنها با بیوپسی پروستات (که در زیر به آن پرداخته می شود) می تواند انجام شود.

سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی

اگر پزشک تان مشکوک به سرطان پروستات باشد، از شما در مورد علائمی که دارید، مانند مشکلات ادراری یا جنسی و مدت زمانی که آنها را تجربه می کنید، سوال می کند. همچنین ممکن است از شما در مورد عوامل خطر احتمالی، از جمله سابقه خانوادگی سرطان پروستات سؤال شود.

پزشک همچنین شما را معاینه خواهد کرد. این ممکن است شامل یک معاینه مقعد با انگشت باشد، که در طی آن پزشک با استفاده از دستکش یک انگشت خود را که قبلا چرب شده وارد مقعد و انتهای روده (رکتوم) شما می کند تا هرگونه برآمدگی یا نواحی سخت روی پروستات را که ممکن است سرطانی باشد، بررسی کند. در صورت وجود سرطان، معاینه مقعد با انگشت گاهی اوقات می تواند به شما کمک کند که دریابید آیا فقط در یک طرف پروستات است، آیا در هر دو طرف آن، یا اینکه احتمالاً به خارج از پروستات و بافت های مجاور گسترش یافته است یا خیر. پزشک ممکن است نواحی دیگر بدن شما را نیز معاینه کند.

پس از معاینه، پزشک ممکن است چند آزمایش را تجویز کند.

سرطان پروستات چیست؟

تشخیص سرطان پروستات با آزمایش خون PSA

آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) پروتئینی است که توسط سلول های غده پروستات (اعم از سلول های طبیعی و سلول های سرطانی) ساخته می شود. PSA بیشتر در مایع منی وجود دارد، اما مقدار کمی از آن نیز در خون یافت می شود.

تشخیص سرطان پروستات با PSA در مردانی که ممکن است سرطان داشته باشند

آزمایش خون PSA عمدتاً برای غربالگری سرطان پروستات در مردان بدون علامت استفاده می شود. همچنین این یکی از اولین آزمایشاتی است که در مردانی که علائمی دارند و ممکن است ناشی از سرطان پروستات باشد، انجام می شود.

PSA خون با واحدهایی به نام نانوگرم در میلی لیتر (ng/mL) اندازه گیری می شود. با بالا رفتن سطح PSA، احتمال ابتلا به سرطان پروستات افزایش می ‌یابد، اما هیچ نقطه کات-آفی (حد مشخص تعیین شده ای) وجود ندارد که بتواند با اطمینان ثابت کند که آیا یک مرد سرطان پروستات دارد یا خیر. بسیاری از پزشکان هنگام تصمیم گیری در مورد اینکه آیا ممکن است مردی به آزمایشات بیشتری نیاز داشته باشد یا خیر از نقطه کات-آف برابر با PSA 4 نانوگرم در میلی لیتر یا بالاتر استفاده می کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است شروع آن را در سطح پایین تر مانند 2.5 یا 3 توصیه کنند. (یعنی اگر PSA بیشتر از 4 باشد، آزمایشات بیشتری جهت تشخیص سرطان پروستات لازم است)

اکثر مردان بدون سرطان پروستات سطح PSA کمتر از 4 نانوگرم در میلی لیتر در خون دارند. هنگامی که سرطان پروستات ایجاد می شود، سطح PSA اغلب از 4 بالاتر می رود. با این حال، سطح زیر 4 تضمینی برای عدم ابتلای مردان به سرطان نیست بدین ترتیب که وقتی بیوپسی انجام می شود، حدود 15 درصد از مردان با PSA زیر 4 نیز به سرطان پروستات مبتلا هستند.
مردانی که سطح PSA آنها بین 4 تا 10 است (که اغلب “محدوده مرزی” نامیده می شود) تقریباً 1 در 4 (25 درصد) شانس ابتلا به سرطان پروستات دارند.
اگر PSA بیشتر از 10 باشد، احتمال ابتلا به سرطان پروستات بالای 50 درصد است.

اگر سطح PSA شما بالا باشد، ممکن است برای کشف سرطان پروستات به آزمایش‌ های بیشتری نیاز داشته باشید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه استفاده از آزمایش PSA برای جستجوی سرطان، از جمله عواملی که می‌ توانند بر سطح PSA تأثیر بگذارند و انواع خاص آزمایش‌های PSA و آزمایشات تکمیلی بیشتر، به آزمایش‌ های غربالگری سرطان پروستات مراجعه کنید.

تشخيص سرطان پروستات در مردانی که قبلاً سرطان پروستات داشته اند

اگر قبلاً سرطان پروستات در شما تشخیص داده شده باشد، آزمایش PSA می تواند مفید باشد.

در مردانی که به تازگی سرطان پروستات در آنها تشخیص داده شده است، سطح PSA را می توان همراه با نتایج معاینه فیزیکی و گرید تومور (که در بیوپسی تعیین می شود و در ادامه توضیح داده شده است) استفاده کرد تا تصمیم گرفته شود که آیا آزمایشات دیگری (مانند سی تی اسکن یا اسکن استخوان) مورد نیاز است یا خیر.
سطح PSA برای کمک به تعیین استیج (مرحله) سرطان استفاده می شود. (به ادامه مبحث مراجعه کنید)
آزمایشات PSA اغلب بخش مهمی برای تعیین میزان پاسخ به درمان، و همچنین جهت نظارت و تشخیص عود سرطان پروستات پس از درمان است.

تشخیص سرطان پروستات در خانه

تشخیص سرطان پروستات در خانه امکان پذیر نیست. سرطان پروستات یک بیماری جدی است که باید توسط پزشک تشخیص داده شود.

با این حال، برخی از علائم سرطان پروستات وجود دارد که می توانید در خانه بررسی کنید. اگر هر یک از این علائم را مشاهده کردید، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید تا علت آن را تعیین کند.

علائم سرطان پروستات عبارتند از:

مشکلات ادرار کردن، مانند تکرر ادرار، ادرار دردناک یا دشوار، یا احساس تخلیه ناقص ادرار
خون در ادرار یا منی
درد در ناحیه لگن یا کمر
ضعف یا بی حسی در ناحیه لگن یا پاها
کاهش میل جنسی

بیوپسی پروستات (نمونه برداری پروستات)

اگر نتایج آزمایش خون PSA، معاینه مقعد با انگشت یا سایر آزمایشات نشان دهد که ممکن است سرطان پروستات داشته باشید، به احتمال زیاد به بیوپسی پروستات نیاز خواهید داشت.

بیوپسی روشی است که در آن نمونه کوچکی از پروستات برداشته می شود و سپس با میکروسکوپ بررسی می شود. بیوپسی با سوزن کور (Core)، روش اصلی برای تشخیص سرطان پروستات است و معمولا توسط متخصص اورولوژی انجام می شود.

در طول بیوپسی، پزشک معمولاً پروستات را با یک روش تصویربرداری مانند سونوگرافی از طریق مقعد (ترانس رکتال) (TRUS) یا MRI یا “تلفیقی” از این دو (همه در زیر توضیح داده شده) بررسی می کند. دکتر به سرعت یک سوزن نازک و توخالی را وارد پروستات می کند. این کار یا از طریق دیواره رکتوم (بیوپسی ترانس رکتال) یا از طریق پوست بین کیسه بیضه و مقعد (بیوپسی ترانس پرینال) انجام می شود. هنگامی که سوزن بیرون کشیده می شود، برش کوچکی از بافت پروستات را به شکل یک استوانه بر میدارد. این کار چندین بار تکرار می شود. پزشک اغلب حدود 12 نمونه از قسمت های مختلف پروستات بر میدارد.

اگرچه این روش دردناک به نظر می رسد، اما هر نمونه برداری معمولاً فقط کمی ناراحتی ایجاد می کند زیرا با یک ابزار بیوپسی مخصوص انجام می شود. دستگاه در کسری از ثانیه سوزن را وارد و خارج می کند. اکثر پزشکانی که بیوپسی را انجام می دهند، ابتدا با تزریق یک بی حس کننده موضعی در کنار پروستات، ناحیه را بی حس می کنند.

خود بیوپسی حدود 10 دقیقه طول می کشد و معمولاً در مطب پزشک انجام می شود. احتمالاً به شما آنتی بیوتیک داده می شود تا قبل از بیوپسی و احتمالاً یک یا 2 روز بعد از آن مصرف کنید تا خطر عفونت کاهش یابد.

برای چند روز پس از بیوپسی، ممکن است مقداری درد در ناحیه احساس کنید و ممکن است متوجه وجود خون در ادرار شوید. همچنین ممکن است مقداری خونریزی خفیف از مقعد داشته باشید، به خصوص اگر بواسیر (هموروئید) دارید. بسیاری از مردان متوجه خون در مایع منی خود می شوند یا منی شان به رنگ قرمز/صورتی در می آید که بسته به دفعات انزال می تواند تا چند هفته پس از بیوپسی ادامه یابد.

دریافت نتایج بیوپسی

نمونه‌ های بیوپسی شما به آزمایشگاه فرستاده و در آنجا توسط میکروسکوپ بررسی می ‌شوند تا ببینند آیا حاوی سلول ‌های سرطانی هستند یا خیر. دریافت نتایج (در قالب گزارش آسیب شناسی) معمولاً حداقل 1 تا 3 روز طول می کشد، اما گاهی اوقات ممکن است بیشتر نیز زمان برد. نتایج ممکن است به صورت زیر گزارش شود:

مثبت برای سرطان: سلول های سرطانی در نمونه های بیوپسی دیده شده.
منفی برای سرطان: هیچ سلول سرطانی در نمونه های بیوپسی دیده نشده.
مشکوک: موردی غیر طبیعی دیده شده، اما ممکن است سرطان نباشد.

اگر بیوپسی منفی باشد

اگر نتایج بیوپسی پروستات منفی باشد (یعنی اگر سرطان را نشان ندهد)، و بر اساس سطح PSA و سایر آزمایشات احتمال ابتلا به سرطان پروستات خیلی زیاد نباشد، ممکن است نیازی به آزمایش بیشتری نداشته باشید، به غیر از تکرار آزمایش های PSA و احتمالاً معاینه مقعد با انگشت در آینده.

گاهی اوقات بیوپسی ممکن است سرطان را نشان ندهد. این تحت عنوان نتیجه منفی کاذب شناخته می شود. علت، آن است که علیرغم اینکه نمونه برداری های زیادی انجام گرفته ولی بطور اتفاقی، هیچکدام از نمونه ها از محل بافت سرطانی عبور نکرده اند. اگر پزشک تان هنوز به شدت به سرطان پروستات مشکوک است (مثلاً چون سطح PSA شما بسیار بالا است)، ممکن است موارد زیر را پیشنهاد دهد:

انجام سایر تست های آزمایشگاهی (نمونه خون، ادرار یا نمونه های بیوپسی پروستات) برای کمک به دریافت ایده بهتر در مورد اینکه آیا ممکن است سرطان پروستات داشته باشید یا خیر. نمونه هایی از این آزمایش ها عبارتند از: بررسی دانسیته (چگالی) PSA و بررسی نسبت PSA آزاد به سطح کل PSA.
تکرار بیوپسی پروستات. این ممکن است شامل گرفتن نمونه‌ های بیشتر از قسمت ‌هایی از پروستات باشد که بار اول بیوپسی نشده‌ اند، یا استفاده از آزمایش‌ های تصویربرداری مانند ام آر آی (در ادامه توضیح داده شده) برای بررسی دقیق ‌تر مناطق غیر طبیعی مورد هدف.

گرید سرطان پروستات (نمره گلیسون یا گروه بندی گرید)

اگر سرطان پروستات در بیوپسی یافت شود، گرید یا درجه ای به آن تعلق می گیرد. گرید سرطان بر اساس غیرطبیعی بودن سرطان در زیر میکروسکوپ تعیین می شود. سرطان ‌های گرید بالاتر غیرطبیعی‌ تر به نظر می‌ رسند و احتمال رشد و گسترش سریع‌ تری دارند. دو راه اصلی برای توصیف گرید سرطان پروستات وجود دارد:

نمره گلیسون

سیستم گلیسون، که سال‌ ها مورد استفاده قرار گرفته است، گرید را بر اساس میزان تشابه ظاهری سرطان نسبت به بافت طبیعی پروستات تعیین می ‌کند.

اگر سرطان شباهت زیادی به بافت طبیعی پروستات داشته باشد، گرید 1 تعیین می شود.
اگر سرطان بسیار غیر طبیعی به نظر برسد، به آن گرید 5 می دهند.
گریدهای 2 تا 4 دارای ویژگی هایی در بین دو محدوده بالا هستند.

تقریباً همه سرطان ها گرید 3 یا بالاتر هستند. گرید 1 و 2 اغلب کاربردی ندارند.

از آنجایی که در اغلب موارد سرطان پروستات، مناطق مختلف پروستات، گرید های متفاوتی دارند، صرفا دو ناحیه ای که بیشتر بافت سرطانی را شامل می شوند، ملاک گریدبندی قرار می گیرند. از این دو گرید برای به دست آوردن نمره گلیسون اضافه می شوند.

اولین عدد اختصاص داده شده به گرید، گریدی است که بیشتر در تومور دیده می شود. به عنوان مثال، اگر نمره گلیسون به صورت 7=4+3 نوشته شود، به این معنی است که بیشتر تومور گرید 3 و کمتر گرید 4 است پس به آن نمره گلیسون 7 داده می شود. همچنین ممکن است نمره گلیسون 7 باشد ولی به شکل 7=3+4 نوشته شود که بدین معناست که بیشتر تومور گرید 4 و کمتر گرید 3 است.

در حالت معمول، نمره گلیسون می تواند بین 6 تا 10 باشد وبر اساس نمره گلیسون، سرطان های پروستات اغلب به 3 گروه تقسیم می شوند:

سرطان هایی با نمره گلیسون 6 را می توان well-differentiated (به خوبی تمایز یافته) یا low-grade (گرید پایین) نامید.
سرطان هایی با نمره گلیسون 7 را می توان moderately-differentiated (با تمایز متوسط) یا intermediate-grade (گرید متوسط) نامید.
سرطان هایی با نمره گلیسون 8 تا 10 دارند را می توان poorly-differentiated (تمایز نیافته) یا high-grade (گرید بالا) نامید.

گروه بندی گرید (Grade Group)

در سال‌ های اخیر، پزشکان دریافته اند که نمره گلیسون ممکن است همیشه بهترین راه برای توصیف گرید سرطان نباشد، به چند دلیل:

نتایج سرطان پروستات را می توان به بیش از 3 گروه ذکر شده در بالا تقسیم کرد. به عنوان مثال، مردانی که دارای نمره گلیسون 7=4+3 سرطان هستند نسبت به افرادی که دارای سرطان 7=3+4 هستند، طول عمر بهتری دارند.

به همین دلیل، پزشکان گروه‌ ‌بندی گرید را ایجاد کرده‌ اند که از 1 (رشد و گسترش آهسته دارد) تا 5 (رشد و گسترش سریع دارد) متغیر است:

گروه بندی گرید 1 = گلیسون 6 (یا کمتر)
گروه بندی گرید 2 = گلیسون 7=4+3
گروه بندی گرید 3 = گلیسون 7=3+4
گروه بندی گرید 4 = گلیسون 8
گروه بندی گرید 5 = گلیسون 9-10

این گروه‌ های گرید احتمالاً با گذشت زمان جایگزین نمره گلیسون می‌ شوند، اما در حال حاضر ممکن است یکی (یا هر دو) را در گزارش آسیب ‌شناسی بیوپسی ببینید.

سایر اطلاعات در گزارش پاتولوژی

علاوه بر گرید سرطان، گزارش پاتولوژی اغلب حاوی اطلاعات دیگری در مورد سرطان است، مانند:

تعداد نمونه ‌های اصلی بیوپسی که حاوی سرطان هستند (به عنوان مثال، “7 از 12”)
درصد سرطان در هر یک از هسته ها
اینکه سرطان در یک طرف (چپ یا راست) پروستات است یا در هر دو طرف (دو طرفه)

تعیین اینکه آیا سرطان پروستات تهاجمی است یا خیر

پزشکان از چندین عامل برای تعیین اینکه آیا سرطان پروستات تهاجمی است یا خیر استفاده می کنند. این عوامل عبارتند از:

درجه Gleason: درجه Gleason یک سیستم امتیازدهی است که برای ارزیابی میزان تفاوت سلول های سرطانی با سلول های پروستات سالم استفاده می شود. درجه Gleason بالاتر نشان دهنده سرطان تهاجمی تر است.
مراحل سرطان پروستات: مراحل سرطان پروستات بر اساس میزان گسترش سرطان از پروستات تعیین می شود. مراحل بالاتر نشان دهنده سرطان تهاجمی تر است.
حجم تومور: حجم تومور اندازه توده سرطانی را اندازه گیری می کند. تومورهای بزرگتر نشان دهنده سرطان تهاجمی تر است.
نشانه های حیاتی: نشانه های حیاتی مانند فشار خون، نبض و تنفس می توانند به پزشکان کمک کنند تا وضعیت عمومی سلامت بیمار را ارزیابی کنند. نشانه های حیاتی ضعیف نشان دهنده سرطان تهاجمی تر است.
درجه Gleason یکی از مهم ترین عواملی است که پزشکان برای تعیین اینکه آیا سرطان پروستات تهاجمی است یا خیر استفاده می کنند. درجه Gleason از 1 تا 5 امتیاز دارد، که 1 کمترین میزان تفاوت را نشان می دهد و 5 بیشترین میزان تفاوت را نشان می دهد.

تعیین اینکه آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر

پزشکان از چندین عامل برای تعیین اینکه آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر استفاده می کنند. این عوامل عبارتند از:

درجه Gleason : درجه Gleason یک سیستم امتیازدهی است که برای ارزیابی میزان تفاوت سلول های سرطانی با سلول های سالم استفاده می شود. درجه Gleason بالاتر نشان دهنده سرطان تهاجمی تر است که بیشتر احتمال دارد گسترش یابد.
مراحل سرطان : مراحل سرطان بر اساس میزان گسترش سرطان از محل اصلی آن تعیین می شود. مراحل بالاتر نشان دهنده سرطان تهاجمی تر است که بیشتر احتمال دارد گسترش یابد.
حجم تومور : حجم تومور اندازه توده سرطانی را اندازه گیری می کند. تومورهای بزرگتر بیشتر احتمال دارد گسترش یابند.
نشانه های حیاتی : نشانه های حیاتی مانند فشار خون، نبض و تنفس می توانند به پزشکان کمک کنند تا وضعیت عمومی سلامت بیمار را ارزیابی کنند. نشانه های حیاتی ضعیف نشان دهنده سرطان تهاجمی تر است که بیشتر احتمال دارد گسترش یابد.
اگر پزشک شما مشکوک به گسترش سرطان باشد، ممکن است آزمایش های بیشتری را برای تأیید تشخیص خود انجام دهد. این آزمایش ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

اسکن استخوان : این آزمایش از اشعه ایکس برای بررسی وجود سرطان در استخوان ها استفاده می کند.
اسکن PET-CT : این آزمایش از ترکیبی از توموگرافی کامپیوتری (CT) و توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) برای ایجاد تصاویر سه بعدی از بدن استفاده می کند.
بیوپسی غدد لنفاوی : در این آزمایش، پزشک یک نمونه کوچک از بافت غدد لنفاوی را برای آزمایش در آزمایشگاه برمی دارد.
در صورت تشخیص گسترش سرطان، پزشک شما می تواند در مورد گزینه های درمانی با شما صحبت کند. گزینه های درمانی برای سرطان گسترش یافته عبارتند از:

جراحی : جراحی می تواند برای برداشتن تومور و بافت های اطراف آن استفاده شود.
پرتودرمانی : پرتودرمانی از اشعه ایکس یا سایر اشعه ها برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند.
هورمون درمانی : هورمون درمانی از داروهایی برای کاهش سطح هورمون های مردانه استفاده می کند که می توانند باعث رشد سرطان پروستات شوند.
داروهای هدفمند : داروهای هدفمند از داروهایی برای هدف قرار دادن نقاط ضعف خاص در سلول های سرطانی استفاده می کنند.
انتخاب گزینه درمانی مناسب به عوامل مختلفی از جمله نوع سرطان، میزان پیشرفت سرطان، سن، سلامت عمومی و ترجیحات بیمار بستگی دارد.

در اینجا چند نکته برای کمک به پزشک شما در تعیین اینکه آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر آورده شده است:

اگر علائمی مانند درد استخوان، کاهش وزن یا خستگی را تجربه می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید.
در مورد سابقه خانوادگی سرطان خود با پزشک خود صحبت کنید.
در مورد هر گونه دارویی که مصرف می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید.
با ارائه اطلاعات دقیق به پزشک خود، می توانید به او کمک کنید تا تشخیص صحیحی دهد و بهترین گزینه درمانی را برای شما تعیین کند.

آزمایشات سرطان پروستات

آزمایشات سرطان پروستات به پزشکان کمک می کند تا سرطان پروستات را تشخیص دهند، میزان پیشرفت آن را تعیین کنند و بهترین گزینه درمانی را برای بیمار انتخاب کنند.

آزمایشات سرطان پروستات عبارتند از:

آزمایش خون سرطان پروستات (PSA): این آزمایش برای اندازه گیری سطح آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) در خون استفاده می شود. PSA پروتئینی است که توسط غده پروستات تولید می شود. سطح PSA در خون مردان با افزایش سن افزایش می یابد. با این حال، سطح PSA بالا لزوماً به معنای ابتلا به سرطان پروستات نیست.
معاینه دیجیتال رکتوم (DRE): در این آزمایش، پزشک انگشت خود را به داخل مقعد بیمار وارد می کند تا غده پروستات را معاینه کند. DRE می تواند به پزشک کمک کند تا اندازه و شکل غده پروستات را بررسی کند و هرگونه توده یا ناهنجاری را تشخیص دهد.
بیوپسی پروستات: در این آزمایش، پزشک یک نمونه کوچک از بافت پروستات را برای آزمایش در آزمایشگاه برمی دارد. بیوپسی پروستات تنها راه برای تشخیص قطعی سرطان پروستات است.

آزمایشات بالینی سرطان پروستات

آزمایشات بالینی سرطان پروستات آزمایشاتی هستند که برای بررسی اثربخشی درمان های جدید سرطان پروستات انجام می شوند. این آزمایشات معمولاً در بیمارستان ها یا مراکز تحقیقاتی انجام می شوند و تحت نظارت پزشکان و محققان متخصص انجام می شوند.

آزمایشات بالینی سرطان پروستات می توانند به پزشکان کمک کنند تا درمان های جدیدی را برای سرطان پروستات توسعه دهند و اثربخشی این درمان ها را برای بیماران ارزیابی کنند.

آزمایشات بالینی سرطان پروستات معمولاً شامل دو گروه از بیماران می شوند:

گروه درمانی : این گروه از بیماران درمان جدید را دریافت می کنند.
گروه کنترل : این گروه از بیماران درمان استاندارد را دریافت می کنند.
نتایج آزمایشات بالینی سرطان پروستات معمولاً در مجلات پزشکی منتشر می شوند تا سایر پزشکان و محققان بتوانند از آنها استفاده کنند.

برخی از آزمایشات بالینی سرطان پروستات که در حال حاضر در حال انجام هستند عبارتند از:

آزمایشات جدید دارویی : این آزمایشات بر روی داروهای جدیدی که برای درمان سرطان پروستات استفاده می شوند، تمرکز دارند.
آزمایشات جدید روش های درمانی : این آزمایشات بر روی روش های جدید درمانی سرطان پروستات مانند جراحی های جدید، پرتودرمانی های جدید و درمان های هدفمند تمرکز دارند.
اگر علاقه مند به شرکت در یک آزمایش بالینی سرطان پروستات هستید، می توانید با پزشک خود صحبت کنید. پزشک شما می تواند شما را در مورد آزمایشات بالینی در دسترس و شرایط شرکت در آنها راهنمایی کند.

در اینجا چند نکته برای شرکت در یک آزمایش بالینی سرطان پروستات آورده شده است:

با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که شرایط شرکت در آزمایش را دارید.
در مورد خطرات و مزایای آزمایش با پزشک خود صحبت کنید.
تمام سوالات خود را از پزشک خود بپرسید.
شرکت در یک آزمایش بالینی سرطان پروستات می تواند راهی برای کمک به توسعه درمان های جدید برای این بیماری باشد.

آزمایش ژنتیک برای برخی از مردان مبتلا به سرطان پروستات

پزشکان در حال حاضر توصیه می کنند که برخی مردان مبتلا به سرطان پروستات برای بررسی تغییرات ژنی ارثی آزمایش شوند. این شامل مردانی است که در آنها به سندرم سرطان خانوادگی (مانند جهش ژن BRCA یا سندرم لینچ) مشکوک باشند و همچنین مردان مبتلا به نوعی از سرطان پروستات که دارای ویژگی های پرخطر خاصی است یا به سایر قسمت های بدن گسترش یافته است. در مورد مزایا، معایب و محدودیت های احتمالی چنین آزمایشی با پزشک خود مشورت کنید.

آزمایشات تصویربرداری برای سرطان پروستات

تست های تصویربرداری از اشعه ایکس، میدان های مغناطیسی، امواج صوتی یا مواد رادیواکتیو برای ایجاد تصاویری از داخل بدن شما استفاده می کنند. ممکن است از یک یا چند آزمایش تصویربرداری برای موارد زیر استفاده شود:

جستجوی سرطان در پروستات
کمک به پزشک برای دیدن پروستات در طی برخی روش ها (مانند بیوپسی پروستات یا انواع خاصی از درمان های سرطان پروستات)
بررسی گسترش سرطان پروستات به سایر قسمت های بدن

اینکه چه آزمایش هایی ممکن است نیاز داشته باشید در شرایط مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال، بیوپسی پروستات معمولاً به کمک سونوگرافی ترانس رکتال (TRUS) و یا MRI انجام می شود. اگر مشخص شود که سرطان پروستات دارید، ممکن است به آزمایش‌ های تصویربرداری از سایر قسمت‌ های بدن برای بررسی گسترش احتمالی سرطان نیاز داشته باشید. (مردانی که نتیجه معاینه مقعد با انگشت شان طبیعی، PSA پایین و نمره گلیسون پایینی دارند، ممکن است به هیچ آزمایش دیگری نیاز نداشته باشند، زیرا احتمال گسترش سرطان بسیار کم است.)

آزمایش‌ های تصویربرداری که اغلب برای بررسی گسترش سرطان پروستات در لگن استفاده می ‌شوند عبارتند از:

سونوگرافی ترانس رکتال (TRUS)

برای این آزمایش، یک پروب کوچک به اندازه عرض یک انگشت از طریق مقعد به ناحیه رکتوم (انتهای روده) وارد می شود. این کاوشگر، امواج صوتی ای را منتشر می کند که وارد پروستات شده و پژواک ایجاد می کند. کاوشگر پژواک ها را می گیرد و کامپیوتر آنها را به تصویر سیاه و سفید پروستات تبدیل می کند.

این روش اغلب کمتر از 10 دقیقه طول می کشد و در مطب پزشک یا کلینیک به شکل سرپایی انجام می شود. هنگام قرار دادن پروب مقداری فشار احساس خواهید کرد، اما معمولاً دردناک نیست.

سونوگرافی ترانس رکتال ممکن است در شرایط مختلف استفاده شود:

گاهی اوقات برای جستجوی نواحی مشکوک در پروستات، درمردانی که نتایج آزمایش DRE یا PSA غیرطبیعی دارند استفاده می شود.
می توان از آن در هنگام بیوپسی پروستات برای هدایت سوزن ها به ناحیه صحیح پروستات استفاده کرد.
می توان از آن برای اندازه گیری سایز غده پروستات استفاده کرد، که می تواند به تعیین تراکم PSA کمک کند (در تست های غربالگری سرطان پروستات توضیح داده شده است).
می توان از آن به عنوان راهنما در برخی از اشکال درمان مانند براکی تراپی (پرتودرمانی داخلی) یا کرایوتراپی استفاده کرد.

اشکال جدیدتر سونوگرافی ترانس رکتال، مانند سونوگرافی داپلر رنگی، ممکن است در برخی شرایط حتی مفیدتر باشد.

مقاله کرایوتراپی و هایفو برای سرطان پروستات را بخوانید.

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)

در تشخیص سرطان پروستات با ام ار ای با استفاده از امواج رادیویی و آهنرباهای قوی، تصاویر دقیقی از بافت های نرم بدن ایجاد می شود. اسکن MRI می تواند تصویر بسیار واضحی از پروستات و نواحی مجاور به پزشک ارائه دهد. یک ماده حاجب به نام گادولینیوم ممکن است قبل از اسکن به داخل ورید تزریق شود تا جزئیات را بهتر ببینند.

ام آر آی ممکن است در شرایط مختلف استفاده شود:

می توان از آن برای کمک به تعیین اینکه آیا مردی با آزمایش غربالگری غیرطبیعی یا با علائمی که ممکن است ناشی از سرطان پروستات باشد، باید بیوپسی پروستات انجام دهد یا خیر، استفاده شود. (نوع MRI که اغلب برای این کار استفاده می شود، معروف به MRI چند پارامتری است که در زیر توضیح داده شده است.)
اگر قرار باشد بیوپسی پروستات انجام شود، ام آر آی ممکن است برای کمک به مکان یابی و هدف قرار دادن مناطقی از پروستات که احتمال سرطان وجود دارد، انجام شود. این اغلب تحت عنوان بیوپسی فیوژن ام آر آی یا اولتراسوند انجام می شود که در زیر توضیح داده شده است.
اگر سرطان پروستات کشف شود، ام آر آی می تواند برای تعیین مرحله (استیج) سرطان انجام شود. اسکن MRI می تواند نشان دهد که آیا سرطان در خارج از پروستات به وزیکول سمینال (کیسه منی) یا سایر ساختارهای مجاور گسترش یافته است یا خیر. از اینرو می تواند در تعیین گزینه های درمانی شما بسیار مهم باشد.

MRI چند پارامتری: این روش جدیدتر MRI است که می تواند برای کمک به تعیین دقیق تر مناطق احتمالی سرطان در پروستات استفاده شود. همچنین می تواند نشان دهد که آیا سرطان در خارج از پروستات رشد کرده و به سایر قسمت های لگن گسترش یافته است، یا خیر. جهت انجام این روش تصویربرداری، یک MRI استاندارد برای بررسی آناتومی پروستات انجام می ‌شود و سپس حداقل یک نوع MRI دیگر (مانند DWI، DCE یا MRS) برای بررسی سایر پارامترهای بافت پروستات انجام می شود. سپس نتایج اسکن های مختلف برای کمک به یافتن نواحی غیر طبیعی مقایسه می شوند.

هنگامی که این آزمایش برای کمک به تعیین اینکه آیا یک مرد ممکن است سرطان پروستات داشته باشد یا خیر انجام می شود، نتایج معمولاً با استفاده از سیستم جامع گزارش تصویری پروستات یا PI-RADS گزارش می شود. در این سیستم، نواحی غیرطبیعی در پروستات از PI-RADS 1 تا PI-RADS 5 طبقه بندی می شوند، بدین ترتیب که PI-RADS 1 یعنی خیلی بعید است که سرطان از نظر بالینی مهم باشد و PI-RADS 5 یعنی به احتمال زیاد از نظر بالینی یک سرطان مهم وجود دارد.

بیوپسی پروستات با ترکیب تصاویر MRI و سونوگرافی (MRI/ultrasound fusion-guided prostate biopsy)

در این روش، بیمار سونوگرافی به روش روز یا چند هفته قبل از بیوپسی، MRI می شود تا مناطق غیر طبیعی پروستات کشف شود. در طول بیوپسی، از TRUS برای مشاهده پروستات استفاده می شود، و از یک برنامه کامپیوتری ویژه برای ترکیب تصاویر MRI و TRUS روی صفحه کامپیوتر استفاده می شود. این می تواند به پزشک اطمینان دهد که نمونه های بیوپسی را از هر ناحیه مشکوکی که در تصاویر مشاهده می شود دریافت می کند.

اسکن استخوان

اگر سرطان پروستات به نقاط دوردست بدن گسترش یابد، اغلب ابتدا به استخوان ها سرایت می کند. اسکن استخوان می تواند نشان دهد که آیا سرطان به استخوان رسیده است یا خیر.

برای این اسکن، مقدار کمی ماده رادیواکتیو به شما تزریق می شود که در نواحی آسیب دیده استخوان در سراسر بدن قرار می گیرد. یک دوربین مخصوص، فعالیت رادیویی را تشخیص می دهد و تصویری از اسکلت شما ایجاد می کند.

اسکن استخوان ممکن است سرطان را در استخوان نشان دهد، اما برای تشخیص دقیق، آزمایش ‌های دیگری مانند سی تی اسکن یا MRI یا حتی بیوپسی استخوان ممکن است مورد نیاز باشد.

اسکن توموگرافی با گسیل پوزیترون (PET)

اسکن PET مشابه اسکن استخوان است، به این ترتیب که یک ماده رادیواکتیو (که به عنوان ردیاب شناخته می شود) به خون تزریق می شود. این ماده، با یک دوربین خاص قابل تشخیص است. اسکن‌ های PET از ردیاب‌ های مختلفی بهره می برند که عمدتاً در سلول‌ های سرطانی تجمع می یابند. رایج ترین ردیاب برای اسکن PET استاندارد FDG است که نوعی قند است. متاسفانه، این نوع اسکن PET برای یافتن سلول های سرطانی پروستات در بدن چندان مفید نیست.

سایر ردیاب ‌های جدیدتر، مانند Ga 68 PSMA-11 و (Ga 68 gozetotide (Locametz، به آنتی ژن غشای اختصاصی پروستات (PSMA)، می چسبند و نتایج بهتری دارند. آزمایش هایی که از این نوع ردیاب ها استفاده می کنند، گاهی اوقات تحت عنوان اسکن PSMA PET شناخته می شوند.

انواع جدیدتر اسکن PET اغلب در صورتی استفاده می شود که مشخص نباشد سرطان پروستات گسترش یافته است یا خیر. به عنوان مثال، اگر نتایج اسکن استخوان واضح نباشد، یا اگر مردی پس از درمان اولیه، افزایش در سطح PSA داشته باشد، اما مشخص نباشد که سرطان در کجای بدن قرار دارد، ممکن است یکی از این آزمایش ‌ها انجام شود. اسکن PSMA PET همچنین می تواند برای کمک به تعیین اینکه آیا سرطان را می توان با روش لوتشیوم تراپی (یک رادیودارو که PSMA را مورد هدف قرار می دهد) درمان کرد یا خیر، استفاده کرد.

تصاویر حاصل از اسکن PET به اندازه تصاویر MRI یا سی تی اسکن دقیق نیستند، اما می توانند سرطان را در تمام نقاط بدن نشان دهند. پزشکان هنوز در حال بررسی بهترین راه‌ های استفاده از انواع جدیدتر اسکن‌ های PET هستند و ممکن است برخی از آنها هنوز در همه مراکز تصویربرداری در دسترس نباشند.

اسکن توموگرافی کامپیوتری یا سی تی اسکن

سی تی اسکن از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویر مقطعی از بدن استفاده می کند. اگر سرطان بر اساس یافته های دیگر (نتیجه معاینه مقعدی پروستات، سطح PSA و نمره گلیسون) به نظر برسد که در مراحل اولیه است، اغلب انجام CT اسکن نیاز نیست. با این حال، CT اسکن گاهی اوقات می تواند تشخیص دهد که آیا سرطان پروستات به غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است یا خیر. اگر سرطان پروستات شما پس از درمان عود کرده باشد، سی تی اسکن اغلب می تواند تشخیص دهد که آیا سرطان پروستات در سایر اندام ها یا ساختارهای لگن تان رشد پیدا کرده یا خیر.

البته سی تی اسکن به اندازه تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) برای بررسی خود غده پروستات مفید نیست.

بیوپسی غدد لنفاوی

در بیوپسی غدد لنفاوی، که تحت عنوان دیسکسیون غدد لنفاوی یا لنفادنکتومی نیز شناخته می‌ شود، غدد لنفاوی برداشته می‌ شوند تا بررسی شود آیا حاوی سلول‌ های سرطانی هستند یا خیر.

بیوپسی در حین جراحی برای درمان سرطان پروستات

معمولا جراح غدد لنفاوی لگن را در طول همان عمل جراحی پروستات، که تحت عنوان پروستاتکتومی رادیکال شناخته می شود خارج می کند. حتی اگر مقدار کمی به درگیری غدد لنفاوی شک داشته باشیم، برداشتن غدد لنفاوی حین برداشتن غده پروستات الزامی است.

سپس غدد لنفاوی و پروستات برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده می شوند. نتایج آزمایشگاهی معمولاً چند روز پس از جراحی در دسترس است.

بیوپسی غدد لنفاوی به عنوان یک روش جداگانه

اغلب این کار به صورت بیوپسی سوزنی انجام می شود. برای انجام این کار، پزشک از یک تصویر (مانند MRI یا سی تی اسکن) استفاده می کند تا یک سوزن بلند و توخالی را از طریق پوست در قسمت تحتانی شکم و به سمت یک گره بزرگ شده هدایت کند. قبل از وارد کردن سوزن برای برداشتن یک نمونه بافت کوچک، پوست با بی حسی موضعی بی حس می شود. سپس نمونه به آزمایشگاه فرستاده می شود و از حیث سلول های سرطانی بررسی می شود. البته بیوپسی غدد لنفاوی به عنوان یک روش جداگانه در سرطان پروستات به ندرت انجام می شود.

برای برگشت به صفحه اصلی سرطان پروستات کلیک کنید.

لینک های مفید سرطان پروستات:

تشخیص سرطان پروستات