عوامل خطر سرطان پروستات
عامل خطر هر چیزی است که خطر ابتلا به یک بیماری مانند سرطان را افزایش دهد. سرطان های مختلف عوامل خطر متفاوتی دارند. برخی از عوامل خطر مانند سیگار کشیدن را می توان تغییر داد. اما موارد دیگر، مانند سن یا سابقه خانوادگی فرد، قابل تغییر نیستند. عوامل خطر سرطان پروستات
اما داشتن یک عامل یا حتی چندین عامل خطر به این مفهوم نیست که شما حتما به این بیماری مبتلا خواهید شد. بسیاری از افراد با یک یا چند عامل خطر هرگز به سرطان مبتلا نمی شوند، در حالی که برخی دیگر که به سرطان مبتلا می شوند ممکن است عوامل خطر شناخته شده کمی داشته باشند یا اصلا عامل خطری وجود نداشته باشد.
عوامل خطر سرطان پروستات اثبات شده
محققان دریافته اند که چندین عامل ممکن است بر خطر ابتلا به سرطان پروستات در مردان تأثیر بگذارد که به شرح زیر می باشند.
سن
سرطان پروستات در مردان زیر 40 سال نادر است، اما احتمال ابتلا به سرطان پروستات پس از 50 سالگی به سرعت افزایش می یابد. حدود 6 مورد از هر 10 مورد سرطان پروستات در مردان بالای 65 سال مشاهده می شود.
نژاد و قومیت
سرطان پروستات در مردان آفریقایی-آمریکایی و در مردان اهل کارائیب با اصل و نسب آفریقایی بیشتر از مردان نژادهای دیگر است و هنگامی که در این مردان بروز پیدا کند، جوان ترها را نیز درگیر می کند. دلایل این تفاوت های نژادی و قومی هنوز مشخص نیست.
جغرافیا
سرطان پروستات بیشتر در آمریکای شمالی، شمال غربی اروپا، استرالیا و جزایر کارائیب شایع است. در آسیا، آفریقا، آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی کمتر رایج است.
دلیل این امر شفاف نیست. غربالگری فشرده تر برای سرطان پروستات در برخی از کشورهای توسعه یافته احتمالاً حداقل بخشی از این تفاوت را تشکیل می دهد، اما عوامل دیگر مانند تفاوت در سبک زندگی (رژیم غذایی و غیره) نیز احتمالاً مهم هستند.
سابقه خانوادگی
به نظر می رسد سرطان پروستات در برخی خانواده ها شایع تر است، که نشان می دهد در برخی موارد ممکن است یک عامل ارثی یا ژنتیکی دخیل باشد. با این حال، بیشتر سرطان های پروستات در مردان بدون سابقه خانوادگی بروز می کند.
داشتن پدر یا برادر مبتلا به سرطان پروستات، خطر ابتلا به این بیماری را در مردان بیش از دو برابر افزایش می دهد. (خطر برای مردانی که برادرشان مبتلا به این بیماری است بیشتر از مردانی است که پدرشان مبتلا به این بیماری است.) این خطر برای مردانی که چندین خویشاوند مبتلا به این بیماری دارند، بسیار بیشتر است، به ویژه اگر بستگان آنها در زمان کشف سرطان جوان بوده اند.
تغییرات ژنی
به نظر می رسد چندین تغییر ژنی ارثی (جهش) خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می دهد، اما احتمالاً تنها درصد کمی از موارد را تشکیل می دهند. مثلا:
- جهش های ارثی ژن های BRCA1 یا BRCA2 که با افزایش خطر سرطان پستان و تخمدان در برخی خانواده ها مرتبط است، همچنین می تواند خطر سرطان پروستات را در مردان افزایش دهد (به ویژه جهش در BRCA2).
- مردان مبتلا به سندرم لینچ (که تحت عنوان سرطان کولورکتال غیر پولیپوز ارثی یا HNPCC نیز شناخته می شود)، یک بیماری ناشی از تغییرات ژنی ارثی، خطر ابتلا به تعدادی از سرطان ها از جمله سرطان پروستات را افزایش می دهد.
سایر تغییرات ژنی ارثی نیز می تواند خطر ابتلا به سرطان پروستات را در مردان افزایش دهد.
کارهایی که باعث سرطان پروستات میشود
رژیم غذایی
نقش دقیق رژیم غذایی در سرطان پروستات هنوز مشخص نیست، اما عوامل متعددی مورد مطالعه قرار گرفته است.
به نظر می رسد مردانی که لبنیات زیادی مصرف می کنند، کمی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پروستات هستند.
برخی از مطالعات نشان داده اند مردانی که کلسیم بیشتری (از طریق غذا یا مکمل ها) مصرف می کنند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پروستات باشند. اما اکثر مطالعات چنین ارتباطی را با سطوح کلسیم موجود در رژیم غذایی متوسط پیدا نکرده و توجه به این نکته مهم است که کلسیم فواید مهم دیگری برای سلامتی دارد.
چاقی
به نظر نمی رسد چاق بودن (اضافه وزن بالا) خطر کلی ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد.
برخی از مطالعات نشان داده اند که مردان چاق در معرض خطر کمتری برای ابتلا به نوع گرید پایین (با رشد کندتر) این بیماری هستند، اما خطر ابتلا به سرطان پروستات تهاجمی تر (با رشد سریع تر) بیشتر است. دلیل این امر شفاف نیست.
برخی از مطالعات همچنین نشان داده اند که مردان چاق ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پروستات پیشرفته تر و مرگ بر اثر سرطان پروستات باشند، اما همه مطالعات بر این امر اتفاق نظر ندارند.
سیگار کشیدن
اکثر مطالعات ارتباطی بین سیگار کشیدن و ابتلا به سرطان پروستات پیدا نکرده اند. برخی تحقیقات سیگار کشیدن را با افزایش احتمالی خطر مرگ ناشی از سرطان پروستات مرتبط می دانند، اما این یافته ها باید توسط مطالعات دیگر تأیید شود.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
شواهدی وجود دارد که نشان می دهد در آتش نشانان که بیشتر در معرض مواد شیمیایی قرار دارند ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات افزایش یابد.
التهاب پروستات
برخی از مطالعات نشان داده اند که پروستاتیت (التهاب غده پروستات) ممکن است با افزایش خطر سرطان پروستات مرتبط باشد، اما مطالعات دیگر چنین ارتباطی را کشف نکرده اند. التهاب اغلب در نمونه های بافت پروستات که حاوی سرطان نیز هستند دیده می شود. ارتباط بین این دو هنوز مشخص نیست و تحقیقات در این حوزه ادامه دارد.
بیماری های مقاربتی
محققان به دنبال این بوده اند که ببینند آیا عفونت های مقاربتی (مانند سوزاک یا کلامیدیا) ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهند یا خیر، زیرا می توانند منجر به التهاب پروستات شوند. تاکنون، مطالعات به توافق نرسیده اند و هیچ نتیجه قطعی حاصل نشده است.
وازکتومی
برخی از مطالعات نشان داده اند که مردانی که وازکتومی (یک جراحی کوچک برای نابارور ساختن مردان) انجام داده اند، کمی بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات هستند، اما مطالعات دیگر این مورد را پیدا نکرده اند. تحقیقات در مورد این ارتباط احتمالی هنوز در حال انجام است.
علل سرطان پروستات
علت سرطان پروستات چیست؟ علل سرطان پروستات هنوز مشخص نیست. با این حال، تحقیقات نشان داده اند که عوامل زیر می توانند خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهند:
سن : خطر ابتلا به سرطان پروستات با افزایش سن افزایش می یابد. حدود 60 درصد از مردانی که به سرطان پروستات مبتلا می شوند، 65 سال یا بیشتر سن دارند.
سابقه خانوادگی : مردانی که سابقه خانوادگی سرطان پروستات دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این سرطان هستند.
نژاد : مردان سیاه پوست بیشتر از مردان سفیدپوست در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات هستند.
ژنتیک : برخی از ژن ها با افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات مرتبط هستند.
قرار گرفتن در معرض هورمون های مردانه : هورمون های مردانه، مانند تستوسترون، می توانند نقشی در رشد سرطان پروستات داشته باشند.
عادات غذایی : رژیم غذایی پرچرب و کم فیبر ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد.
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهند عبارتند از:
رژیم غذایی سالم : رژیم غذایی سالم که سرشار از میوه ها، سبزیجات و غلات کامل است، ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهد.
فعالیت بدنی : فعالیت بدنی منظم ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهد.
کاهش وزن : کاهش وزن در مردان چاق ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهد.
پرهیز از سیگار کشیدن : سیگار کشیدن ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد.
اگر در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات هستید، مهم است که با پزشک خود در مورد راه های کاهش خطر ابتلا به این سرطان صحبت کنید.
چه کسانی بیشتر در معرض سرطان پروستات هستند
برخی از افراد که در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات هستند عبارتند از:
مردان بالای 65 سال
مردان با سابقه خانوادگی سرطان پروستات
مردان سیاه پوست
مردان با ژن های خاصی که خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می دهند
مردان چاق
مردان در معرض قرار گرفتن در معرض اشعه
مردان الکلی
سرطان پروستات از چه سنی شروع میشود
سرطان پروستات معمولاً در مردان بالای 50 سال شروع می شود. حدود 60 درصد از مردانی که به سرطان پروستات مبتلا می شوند، 65 سال یا بیشتر سن دارند. با این حال، مردان جوانتر نیز می توانند به سرطان پروستات مبتلا شوند. در واقع، حدود 10 درصد از موارد سرطان پروستات در مردان زیر 50 سال تشخیص داده می شود.
پیشگیری از سرطان پروستات
برای جلوگیری از سرطان پروستات چیکار کنیم؟ هیچ راه تضمینی برای جلوگیری از سرطان پروستات وجود ندارد، اما برخی از اقدامات وجود دارند که می‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به آن انجام دهید.
در اینجا چند نکته برای جلوگیری از سرطان پروستات آورده شده است:
از سیگار کشیدن خودداری کنید. سیگار کشیدن یکی از بزرگترین عوامل خطر قابل پیشگیری برای سرطان است.
از قرار گرفتن در معرض اشعه زیاد خودداری کنید. قرار گرفتن در معرض اشعه، مانند اشعه ایکس، می‌تواند خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان را افزایش دهد.
رژیم غذایی سالم داشته باشید. خوردن میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان کمک کند.
وزن سالم خود را حفظ کنید. چاقی می‌تواند خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان را افزایش دهد.
فعال باشید. ورزش منظم می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان کمک کند.
واکسن بزنید. برخی از واکسن‌ها می‌توانند به محافظت در برابر سرطان کمک کنند.
در اینجا به برخی از این نکات به طور مفصل می‌پردازیم:
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن یکی از بزرگترین عوامل خطر قابل پیشگیری برای سرطان است. سیگار کشیدن می‌تواند خطر ابتلا به انواع مختلفی از سرطان، از جمله سرطان ریه، سرطان دهان، سرطان حنجره، سرطان مری، سرطان معده، سرطان پانکراس، سرطان روده بزرگ، سرطان مثانه، سرطان کلیه، سرطان رحم، سرطان لوزالمعده، سرطان خون و سرطان پوست را افزایش دهد.
اگر سیگار می‌کشید، ترک کردن بهترین کاری است که می‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به سرطان انجام دهید. ترک سیگار می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد، حتی اگر سال‌ها سیگار کشیده باشید.
قرار گرفتن در معرض اشعه
قرار گرفتن در معرض اشعه، مانند اشعه ایکس، می‌تواند خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان را افزایش دهد. اگر قرار است تحت اشعه ایکس قرار بگیرید، با پزشک خود در مورد مزایا و خطرات آن صحبت کنید.
رژیم غذایی سالم
خوردن میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان کمک کند. میوه‌ها و سبزیجات سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که می‌توانند به محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب کمک کنند. غلات کامل نیز سرشار از فیبر هستند که می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند.
وزن سالم
چاقی می‌تواند خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان را افزایش دهد. اگر اضافه وزن یا چاقی دارید، کاهش وزن می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کند.
فعالیت بدنی
ورزش منظم می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان کمک کند. فعالیت بدنی به کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.
واکسن
برخی از واکسن‌ها می‌توانند به محافظت در برابر سرطان کمک کنند. به عنوان مثال، واکسن HPV می‌تواند به محافظت در برابر سرطان کمک کند.
علاوه بر این نکات، مهم است که به طور منظم معاینات پزشکی را انجام دهید. این امر به پزشک شما کمک می‌کند تا هرگونه تغییر غیرطبیعی در بدن شما را زود تشخیص دهد.
برای جلوگیری از سرطان پروستات چه بخوریم
تحقیقات نشان داده اند که رژیم غذایی سالم می تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات کمک کند. در اینجا چند نکته برای کمک به شما در ایجاد یک رژیم غذایی سالم برای جلوگیری از سرطان پروستات آورده شده است:
میوه ها و سبزیجات را در صدر رژیم غذایی خود قرار دهید. میوه ها و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان هایی هستند که می توانند به محافظت از سلول های شما در برابر آسیب کمک کنند.
غلات کامل را انتخاب کنید. غلات کامل سرشار از فیبر هستند که می تواند به کاهش التهاب کمک کند.
پروتئین کم چرب را انتخاب کنید. منابع خوب پروتئین کم چرب عبارتند از ماهی، مرغ بدون پوست، حبوبات و آجیل.
چربی های اشباع و ترانس را محدود کنید. چربی های اشباع و ترانس می توانند التهاب را افزایش دهند.
مصرف الکل را محدود کنید. الکل می تواند خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد.
در اینجا چند غذای خاص وجود دارد که ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات کمک کند:
گوجه فرنگی : گوجه فرنگی سرشار از لیکوپن است، یک آنتی اکسیدان که ممکن است به محافظت از سلول های پروستات در برابر آسیب کمک کند.
دانه کتان : دانه کتان سرشار از فیبر و آنتی اکسیدان ها است.
دانه سویا : سویا حاوی ترکیباتی به نام ایزوفلاون ها است که ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات کمک کند.
ماهی : ماهی سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است که ممکن است به کاهش التهاب کمک کند.
البته، هیچ مدرک قطعی وجود ندارد که نشان دهد خوردن این غذاها به طور قطع خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش می دهد. با این حال، تحقیقات نشان داده اند که این غذاها ممکن است فواید سلامتی دیگری داشته باشند و خوردن آنها به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم می تواند به شما کمک کند تا خطر ابتلا به سایر بیماری ها را نیز کاهش دهید.
برای برگشت به صفحه اصلی سرطان پروستات کلیک کنید.
