تومور مغزی پینه آل
تومور مغزی پینه آل تومورهای مغزی نادری هستند. آنها از غده پینه آل یا بافت‌های اطراف آن شروع می‌شوند. غده پینه آل در وسط مغز، درست پشت ساقه مغز قرار دارد. این هورمون ملاتونین را می‌سازد که خواب را کنترل می‌کند.
تومورها در این قسمت از مغز می‌توانند کانال‌های مایع مغزی نخاعی را مسدود کنند. مایع مغزی نخاعی مایعی شفاف است که مغز و نخاع را احاطه کرده و از آنها محافظت می‌کند.
درمان سرطان با رادیوتراپی فوق تخصصی توسط دکتر احسان کرباسی متخصص پرتودرمانی
جهت رزرو نوبت تماس بگیرید: 88627420-021
مسدود کردن مایع مغزی نخاعی می‌تواند باعث تجمع مایع در یک ناحیه از مغز شود. این می‌تواند منجر به افزایش فشار (هیدروسفالی) شود. علائم افزایش فشار شامل سردرد و احساس حالت تهوع است.
انواع تومورهای ناحیه پینه آل
انواع مختلفی از تومورها وجود دارد که می‌توانند از ناحیه پینه‌آل شروع شوند. 2 نوع اصلی عبارتند از:
- تومورهای سلول زایا
- تومورهایی که از غده پینه آل شروع می‌شوند (تومورهای غده پینه آل)
تومورها همچنین می‌توانند از سلول‌های پشتیبان (سلول‌های گلیال) در داخل یا اطراف غده پینه‌آل شروع شوند. به اینها گلیوما می‌گویند. شایع‌ترین نوع تومور ناحیه پینه آل نوعی تومور سلول زایا به نام ژرمینوما است.
ما اطلاعات بیشتری در مورد گلیوماها داریم.
- تومورهای سلول زایا
- تومورهای غده پینه آل
علائم تومور مغزی پینه آل
علائم تومور مغزی پینه آل می‌توانند متنوع باشند و به اندازه و محل دقیق تومور بستگی دارند. با این حال، برخی از علائم شایع عبارتند از:
علائم ناشی از افزایش فشار در مغز:
- سردرد: سردردهای مکرر و شدید، به خصوص در صبح یا هنگام سرفه و عطسه.
- حالت تهوع و استفراغ: این علائم می‌توانند همراه با سردرد یا به تنهایی رخ دهند.
- مشکلات بینایی: دوبینی، تاری دید یا از دست دادن دید محیطی.
- خواب آلودگی: احساس خستگی و خواب آلودگی بیش از حد.
علائم ناشی از اختلال در عملکرد تومور مغزی پینه آل:
- اختلالات خواب: مشکل در به خواب رفتن یا بیدار شدن در زمان مناسب.
- تغییرات خلقی: تحریک‌پذیری، افسردگی یا اضطراب.
- مشکلات هورمونی: بلوغ زودرس یا تاخیر در بلوغ در کودکان.
علائم ناشی از فشار بر ساختارهای مجاور:
- مشکلات حرکتی: مشکل در هماهنگی حرکات، راه رفتن یا حفظ تعادل.
- اختلال در حرکت چشم‌ها: مشکل در حرکت دادن چشم‌ها به بالا یا پایین.
- تشنج: تشنج‌های غیرقابل کنترل.
تومور مغزی پینه آل چقدر شایع است
تومورهای ناحیه پینه آل نادر هستند. از هر 100 تومور مغزی، کمتر از 1 مورد (کمتر از 1%) از ناحیه غده پینه آل شروع می‌شود. آنها در کودکان و جوانان بیشتر از بزرگسالان دیده می‌شوند.
برای تشخیص تومور مغزی پینه آل چه آزمایش هایی باید انجام دهم؟
شما برای تشخیص تومور مغزی پینه آل آزمایش‌هایی انجام می‌دهید. پزشک شما اندازه تومور و محل دقیق آن را بررسی می‌کند. این به پزشک شما در برنامه‌ریزی درمان شما کمک می‌کند. آزمایشی که ممکن است انجام دهید عبارتند از:
- اسکن MRI یا سی تی اسکن
- بیوپسی تومور
- آزمایشی برای گرفتن نمونه‌ای از مایع که مغز و نخاع شما را احاطه کرده است (پونکسیون کمری)
- آزمایش خون
برخی از تومورهای سلول زایا موادی تولید می‌کنند که می‌توانند در خون نشان داده شوند. به اینها نشانگرهای تومور می‌گویند. اگر پزشک شما فکر می‌کند که شما تومور سلول زایا دارید، ممکن است آزمایش خون برای جستجوی موارد زیر انجام دهید:
- آلفا فتوپروتئین (AFP)
- گنادوتروپین جفتی انسانی (HCG)
درمان تومور مغزی پینه آل
روش‌های درمانی تومور پینه آل:
جراحی تومور مغزی پینه آل:
جراحی تومور پینه آل یکی از روش‌های درمانی اصلی برای این نوع تومور مغزی است. با این حال، به دلیل موقعیت قرارگیری غده پینه‌آل در عمق مغز و نزدیکی آن به ساختارهای حیاتی، جراحی تومور پینه‌آل یک عمل پیچیده و حساس محسوب می‌شود.
مراحل جراحی:
- بیهوشی: بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد.
- باز کردن جمجمه: جراح برشی در پوست سر ایجاد می‌کند و بخشی از جمجمه را برمی‌دارد تا به مغز دسترسی پیدا کند.
- رسیدن به تومور: جراح با استفاده از میکروسکوپ و ابزارهای تخصصی، با دقت از میان بافت‌های سالم مغز عبور می‌کند تا به تومور پینه‌آل برسد.
- برداشتن تومور: جراح تا حد امکان تومور را برمی‌دارد، در حالی که تلاش می‌کند به بافت‌های سالم مغز آسیب نرساند.
- بستن جمجمه: پس از برداشتن تومور، جراح قطعه استخوان جمجمه را در جای خود قرار می‌دهد و پوست سر را بخیه می‌زند.
انواع جراحی:
- کرانیوتومی: این روش رایج‌ترین روش جراحی تومور پینه‌آل است که در آن بخشی از جمجمه برداشته می‌شود.
- جراحی آندوسکوپی: در این روش، جراح از طریق یک برش کوچک در جمجمه و با استفاده از آندوسکوپ (یک لوله نازک با دوربین) به تومور دسترسی پیدا می‌کند. این روش کمتر تهاجمی است و زمان بهبودی کمتری دارد.
عوارض احتمالی:
- خونریزی: خونریزی در مغز می‌تواند عوارض جدی مانند سکته مغزی یا آسیب عصبی ایجاد کند.
- عفونت: عفونت در مغز یا محل جراحی می‌تواند خطرناک باشد.
- آسیب عصبی: آسیب به اعصاب مجاور تومور می‌تواند منجر به مشکلات بینایی، حرکتی یا حسی شود.
- تشنج: تشنج می‌تواند پس از جراحی رخ دهد.
- هیدروسفالی: تجمع مایع مغزی نخاعی (هیدروسفالی) می‌تواند پس از جراحی رخ دهد و نیاز به درمان اضافی داشته باشد.در صورت امکان، جراحی برای برداشتن تومور انجام می‌شود. با این حال، به دلیل محل قرارگیری غده پینه‌آل در عمق مغز، جراحی همیشه امکان‌پذیر نیست.
پرتودرمانی تومور مغزی پینه آل:
پرتودرمانی یکی از روش‌های اصلی درمان تومورهای پینه‌آل است، به خصوص برای تومورهای سلول زایا و تومورهای پینه‌آل درجه بالا. در این روش از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس یا پروتون برای از بین بردن سلول‌های تومور و کوچک کردن اندازه آن استفاده می‌شود.
انواع پرتودرمانی برای تومور مغزی پینه آل:
- پرتودرمانی خارجی: در این روش، پرتوها از یک دستگاه خارج از بدن به سمت تومور هدایت می‌شوند. این روش معمولاً پس از جراحی برای از بین بردن سلول‌های تومور باقی‌مانده یا برای تومورهایی که قابل جراحی نیستند، استفاده می‌شود.
- رادیوسرجری استریوتاکتیک: در این روش، از دوزهای بالای پرتو برای هدف قرار دادن دقیق تومور استفاده می‌شود. این روش برای تومورهای کوچک و خوش‌خیم مناسب است.
- پروتون درمانی: در این روش، از پرتوهای پروتون برای هدف قرار دادن تومور استفاده می‌شود. این روش عوارض جانبی کمتری نسبت به پرتودرمانی با اشعه ایکس دارد، اما در همه مراکز درمانی در دسترس نیست.
مراحل پرتودرمانی تومور مغزی پینه آل:
- شبیه‌سازی: برای تعیین دقیق محل تومور و برنامه‌ریزی درمان، از سی تی اسکن یا MRI استفاده می‌شود.
- طراحی درمان: متخصص پرتودرمانی با استفاده از تصاویر اسکن، دوز و زاویه مناسب پرتودرمانی را تعیین می‌کند.
- درمان: بیمار در طول درمان روی تخت دراز می‌کشد و دستگاه پرتودرمانی پرتوها را به سمت تومور هدایت می‌کند. هر جلسه درمان معمولاً چند دقیقه طول می‌کشد و ممکن است به مدت چند هفته تکرار شود.
عوارض جانبی پرتودرمانی تومور پینه آل:
- خستگی: احساس خستگی و بی‌حالی در طول درمان شایع است.
- ریزش مو: ممکن است در ناحیه تحت درمان ریزش مو رخ دهد.
- حالت تهوع و استفراغ: این علائم معمولاً با دارو قابل کنترل هستند.
- مشکلات پوستی: قرمزی، خشکی و خارش پوست در ناحیه تحت درمان ممکن است رخ دهد.
- عوارض جانبی دیررس: در موارد نادر، ممکن است عوارض جانبی دیررس مانند آسیب به بافت‌های سالم مغز رخ دهد.
پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلول‌های تومور استفاده می‌کند. این روش می‌تواند به تنهایی یا همراه با جراحی یا شیمی‌درمانی استفاده شود.
شیمی‌درمانی تومور پینه آل:
انواع شیمی‌درمانی برای تومور پینه‌آل:
- شیمی‌درمانی سیستمیک: در این روش، داروها از طریق دهان یا تزریق به داخل ورید وارد بدن می‌شوند و در سراسر بدن پخش می‌شوند تا به سلول‌های تومور در مغز برسند.
- شیمی‌درمانی داخل نخاعی: در این روش، داروها مستقیماً به مایع مغزی نخاعی تزریق می‌شوند تا به سلول‌های تومور در مغز و نخاع برسند.
- داروهای رایج: برخی از داروهای شیمی‌درمانی که معمولاً برای تومورهای پینه‌آل استفاده می‌شوند عبارتند از: متوترکسات، سیس پلاتین، اتوپوزاید، وین کریستین و سیکلوفسفامید.
- داروهای جدید: داروهای جدیدتر مانند تموزولوماید و کارموستین نیز ممکن است برای برخی از انواع تومورهای پینه‌آل استفاده شوند.
- ارزیابی: قبل از شروع شیمی‌درمانی، بیمار تحت معاینات و آزمایشات مختلفی قرار می‌گیرد تا سلامت عمومی او و عملکرد اندام‌های حیاتی مانند کبد و کلیه بررسی شود.
- تجویز دارو: داروهای شیمی‌درمانی می‌توانند به صورت قرص، کپسول، تزریق یا انفوزیون (تزریق آهسته داخل ورید) تجویز شوند.
- چرخه‌های درمان: شیمی‌درمانی معمولاً در چرخه‌های چند هفته‌ای انجام می‌شود. هر چرخه شامل یک دوره درمان و یک دوره استراحت برای بهبودی بدن است.
- حالت تهوع و استفراغ: این علائم معمولاً با دارو قابل کنترل هستند.
- ریزش مو: ریزش مو در طول درمان شایع است، اما موها معمولاً پس از پایان درمان دوباره رشد می‌کنند.
- خستگی: احساس خستگی و بی‌حالی در طول درمان شایع است.
- کاهش گلبول‌های خون: کاهش گلبول‌های سفید خون می‌تواند خطر عفونت را افزایش دهد. کاهش گلبول‌های قرمز خون می‌تواند منجر به کم خونی شود. و کاهش پلاکت‌ها می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهد.
- عوارض جانبی دیگر: عوارض جانبی دیگر مانند زخم‌های دهان، اسهال، یبوست و مشکلات عصبی نیز ممکن است رخ دهد.
- شیمی‌درمانی از داروها برای از بین بردن سلول‌های تومور استفاده می‌کند. این روش می‌تواند به تنهایی یا همراه با پرتودرمانی استفاده شود.
درمان‌های هدفمند تومور پینه آل:
این داروها پروتئین‌ها یا ژن‌های خاص در سلول‌های تومور را هدف قرار می‌دهند. این روش هنوز در مراحل تحقیقاتی است، اما می‌تواند در آینده برای درمان تومورهای پینه‌آل استفاده شود.
درمان انواع تومورهای ناحیه پینه‌آل
درمان به نوع توموری که دارید بستگی دارد.
درمان تومورهای سلول زایا
برای تومور سلول زایا، معمولاً پرتودرمانی یا ترکیبی از شیمی‌درمانی و پرتودرمانی انجام می‌دهید. برای برخی از افراد، این تنها درمانی است که آنها نیاز دارند. افراد دیگر ممکن است برای برداشتن تومور باقی مانده تحت عمل جراحی قرار گیرند.
اگر تومور سلول زایا عود کند، ممکن است شیمی‌درمانی و پرتو درمانی تومور مغزی بیشتری انجام دهید.
درمان تومورهای غده پینه‌آل
درمان به نوع و درجه تومور غده پینه آل شما بستگی دارد. برای پینوسیتوما، معمولاً جراحی برای برداشتن هر چه بیشتر تومور انجام می‌دهید. این ممکن است تمام درمانی باشد که شما نیاز دارید. یا پزشک شما ممکن است توصیه کند که بعد از جراحی پرتودرمانی انجام دهید. این برای جلوگیری از بازگشت تومور است.
برای تومورهای درجه بالا، مانند پینئوبلاستوماها، ممکن است جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی انجام دهید.
جراحی برای تخلیه تجمع مایع در مغز شما (هیدروسفالی)
تومورهای غده پینه آل می‌توانند باعث تجمع مایع مغزی نخاعی در یک ناحیه از مغز شوند. مایع اضافی فشار روی مغز را افزایش می‌دهد که می‌تواند جدی باشد. به این هیدروسفالی می‌گویند.
در صورت داشتن این مورد، ممکن است برای قرار دادن شنت جراحی شوید. شنت یک لوله نازک است که در مغز قرار می‌گیرد تا مایع به جای دیگری جریان یابد.
بعد از درمان تومور پینه آل چه کاری باید انجام دهم
پس از پایان درمان، به طور منظم با پزشک یا پرستار خود ملاقات خواهید کرد. پزشک شما در هر قرار ملاقات شما را معاینه می‌کند. آنها می‌پرسند که چه احساسی دارید، آیا علائم یا عوارض جانبی داشته‌اید، و آیا نگران چیزی هستید. ممکن است آزمایش شنوایی انجام دهید. و همچنین ممکن است در برخی از ویزیت‌ها اسکن MRI انجام دهید.
فراوانی معاینات شما به وضعیت فردی شما بستگی دارد.
کنار آمدن با تومورهای ناحیه پینه آل
کنار آمدن با تشخیص تومور مغزی می‌تواند از نظر عملی و عاطفی دشوار باشد. این می‌تواند به خصوص زمانی که تومور نادری دارید دشوار باشد. آگاهی خوب از نوع توموری که دارید و درمان آن می‌تواند کنار آمدن با آن را آسان‌تر کند.
